Opnieuw geen bewijs voor het nut van diëten
door Nikolaus Ott, Udo Pollmer en Uwe Knop
Vertaling door Piet van Veghel 

1. De studie samengevat

In de jongste Amerikaanse studie „Effects of Low-Carbohydrate and Low-Fat Diets" werden de uitwerkingen van een koolhydraat- en een vetarm dieet op het lichaamsgewicht en het risico op hart en vaat ziektes onderzocht. Bij de koolhydraatarme kost waren de deelnemers gehouden om minder als 40 gram van hun dagelijkse calorieën in de vorm van koolhydraten te consumeren. Als vetarm gold dan een dieet, wanneer minder dan 30 % van de energietoevoer door vet werd afgedekt, waarbij de verzadigde vetzuren minder als 7 % van de totale energie uit dienen te maken. In totaal namen 148 personen deel aan de studie, 75 koolhydraatarm en 73 vetarm. De studiedeelnemers werden aan het begin van de studie, alsook na 3, 6 en 12 maanden onderzocht. 18 % van de deelnemers braken het vetarme dieet voortijdig af. Bij het koolhydraatarme dieet waren het 21 %. Met koolhydraatarme kost verloren de proefpersonen iets meer gewicht en vet, de verhouding tussen totaal- en het HDL-cholesterol (“goed cholesterol”) verbeterde zich sterker, evenals het triglyceride, ook het HDL steeg sterker. Het theoretisch risico in de komende 10 jaren aan een coronaire hartziekte te gaan leiden ( Results, der 10-year Framingham CHD Risk Score, bladzijde 5) lag bij koolhydraatarme dieet om en nabij 1,4 % lager als bij vetarm dieet (“10Year Framingham CHD Risk Score”). De auteurs adviseren...

en zorgt voor ernstige problemen
Door Udo Pollmer

Op zoek naar alternatieven voor vlees word naast soja in toenemende mate tarwegluten aangeboden. Hoe voedzaam is deze zogenaamde Seitan, zoals dit product met zijn Aziatisch klinkende naam heet?
Vegetarische en veganistische kost vind steeds meer pleitbezorgers. Steeds vaker word voorgesteld om een of twee keer per week nieuwerwetse voedingsmiddelen zoals seitan te gaan eten. Het zijn vleesimitaties, gesynthetiseerd uit tarwe proteïne, ook wel gluten genaamd.
Seitan word graag als traditioneel boeddhistische specialiteit omschreven, dat in Azië al duizenden jaren als vleesvervanger hoog in aanzien zou staan. Maar in de typische rijstculturen van Azië speelde tarwe nooit een rol van betekenis. Niemand zou op het idee gekomen zijn,...

Wanneer tuinafval in de mixer beland
Door Udo Pollmer 

Groene smoothies zijn de nieuwste kooktrend. Niet alleen spinazie komt in de mixer, maar ook de blaadjes van radijsjes of van bomen. Dat zou zogenaamd gezond moeten zijn. Maar Udo Pollmer waarschuwt voor ernstig gevaar voor nieren en schildklier.

Een trend wint snel aan terrein: de groene smoothies. De programma’s op de publieke zenders worden steeds euforischer. Daarbij gaat het niet om komkommers, die in de mixers fijngemalen worden om zo oude mensen in verpleeginrichtingen het kauwen te besparen. Nee, het is een hype onder de jongeren en schoonheden, die zich daarmee nog jonger en mooier willen drinken. Ook moet de dunne brij de waardering “voor het grotere geheel” versterken, zo verkondigen het de betreffende adviseurs.

Voor dit hogere doel zijn gewone slablaadjes natuurlijk niet voldoende, daarvoor zijn exquise grondstoffen nodig. In de ARD worden expliciet de blaadjes van radijsjes, koolrabi en het wortelloof aanbevolen. De reden: “Bij de groentekraam of in de supermarkt laten wij dit graag als afval achter – maar dat is een ongehoorde verspilling.” Waarom niet gelijk de hele verpakking in de mixer? Is anders toch zonde!

Loof is voor de mensen niet te genieten

De bio-bak biedt TV-Voedingsadviseurs een omvangrijk aandachtsgebied. Daarin ligt nog een schat te wachten om er enkel uit gevist te worden. Want voor groene smoothies komt zelfs tuinafval in de mixer – naast radijsjes lof ook rabarberblad en...

Krill- of visolie

Natuurlijk vis is gezond. U weet het al, wegens de jodium in de zee, de calcium in de graten en sinds kort wegens de nauwelijks uit te spreken Omega-3 vetzuren in de staartvin. Twee tot driemaal per week moet er vis op tafel komen, zodat we verschoond blijven van hartinfarcten, hoge bloeddruk, kanker, reuma, allergieën, puistjes, huidaandoeningen en depressies. Deze ziektes zouden we allemaal niet hebben, als we zo gezond zouden leven als onze voorvaderen. Waarschijnlijk is het puur toeval, dat men bij de Himmelscheibe von Nebra geen sextanten of toch in ieder geval een paar sleepnetten gevonden heeft.
Wie echter met het oog op het moeten verhogen van de consumptie zeedieren, daarbij met walging de neus ophaalt, mag ter vervanging van visolie, Omega-3 brood (door de hartstichting aanbevolen) tot zich nemen of Omega-3 eitjes van speciale kippen nuttigen, die met gedroogd koudwater plankton gevoerd werden. Wie dat ook niet blieft, ...

Door Uwe Knop

Sinds aanvang van de „5-per-dag“ campagne in het jaar 2000, zijn volgens de Gezondheids-Nieuwsdienst van de Bondsrepubliek de klinische gevallen van onduidelijke maag-darm-ziektes met 80 % gestegen.¹ Is hier nu sprake van een correlatie of is zelfs causaal verband aannemelijk?
Daarbij is het resultaat van de campagne maar bescheiden: weliswaar werd het publiek met de 5-per-dag-campagne 13 jaar lang intensiever bewerkt als met reclame voor prostaatcontrole, toch was het fruit appèl weinig vrucht- baar. Volgens het Robert-Koch-Instituut is “het aandeel personen die 5 porties groente –of fruit consumeren, nog altijd erg laag. 15 % van de vrouwen en 7 % van de mannen halen de aanbevolen 5 porties groente –en fruit per dag”². Resultaatmeldingen klinken anders.
Dus moest men die actie onder belastinggeldverkwisting scharen en even het politieke gekrakeel rondom de luchthaven van Berlijn staken. Hoeveel miljoenen er in de kampanje vloeiden, daarover doet het 5-per-dag-bureau er bij navraag consequent het zwijgen toe. En niemand weet, in welke kanalen die weglekken. 

Gebakken lucht in plaats van koele cijfers

Maar ondanks de beperkte resultaten is er toch een groeiend aantal ongewenste effecten. Al in 2007 waarschuwde de voedingsarts Maximilian Ledochowski uit Innsbruck: ”De groep patiënten, die ballaststoffen niet goed verdragen overkomt het vaak, dat ze naar de arts gaan, endoscopisch onderzocht worden, de diagnose van het prikkelbaredarmsyndroom krijgen en met de aanbeveling naar huis gaan, om zich gezond te gaan voeden. Volgen ze deze aanbeveling op, dan nemen ze nog meer ballaststoffen tot zich en komen in een vicieuze cirkel terecht, waar ze dan op eigen kracht nauwelijks nog uit kunnen komen. Volgens Ledochowski ligt het “kernprobleem er in,...