Wanneer tuinafval in de mixer beland
Door Udo Pollmer 

Groene smoothies zijn de nieuwste kooktrend. Niet alleen spinazie komt in de mixer, maar ook de blaadjes van radijsjes of van bomen. Dat zou zogenaamd gezond moeten zijn. Maar Udo Pollmer waarschuwt voor ernstig gevaar voor nieren en schildklier.

Een trend wint snel aan terrein: de groene smoothies. De programma’s op de publieke zenders worden steeds euforischer. Daarbij gaat het niet om komkommers, die in de mixers fijngemalen worden om zo oude mensen in verpleeginrichtingen het kauwen te besparen. Nee, het is een hype onder de jongeren en schoonheden, die zich daarmee nog jonger en mooier willen drinken. Ook moet de dunne brij de waardering “voor het grotere geheel” versterken, zo verkondigen het de betreffende adviseurs.

Voor dit hogere doel zijn gewone slablaadjes natuurlijk niet voldoende, daarvoor zijn exquise grondstoffen nodig. In de ARD worden expliciet de blaadjes van radijsjes, koolrabi en het wortelloof aanbevolen. De reden: “Bij de groentekraam of in de supermarkt laten wij dit graag als afval achter – maar dat is een ongehoorde verspilling.” Waarom niet gelijk de hele verpakking in de mixer? Is anders toch zonde!

Loof is voor de mensen niet te genieten

De bio-bak biedt TV-Voedingsadviseurs een omvangrijk aandachtsgebied. Daarin ligt nog een schat te wachten om er enkel uit gevist te worden. Want voor groene smoothies komt zelfs tuinafval in de mixer – naast radijsjes lof ook rabarberblad en...

...onkruid zoals brandnetels en zuring; daarbij een handje vol loof van bomen, fijngemalen met broccoli scheuten. Dat is niet zo nieuw: Een brouwsel uit brandnetels en rabarberblad kent de bio-boer als bestrijdingsmiddel tegen bladluizen.

Het loof van bomen werd bij ons 100 jaar geleden voor het laatst gegeten – tijdens de hongersnood aan het einde van de Eerste Wereldoorlog. Daar loof niet te genieten is, werd het gestampt, gemalen en als vervangende ingrediënt in het brood gebruikt. Radijsjes lof, wortelkruid en kiwischalen werden tot dusver niet uit domheid weggegooid, maar omdat het waardeloos en ongezond is.

Het klopt in zekere zin, wanneer er beweerd word dat wilde kruiden en schillen meer werkstoffen bevatten “als pillen en druppeltjes”, maar deze werkstoffen hebben niets te zoeken in ons eten.
Vooral oxaalzuur veroorzaakt problemen, dat zorgt voor nierstenen, vervolgens zijn er de goitrogene substanties, die de schildklier een streek leveren, dan de polyacetylene, de lektine enz. Allemaal natuurlijke pesticides – als bescherming tegen plagen. Als waarschuwing voor onwetenden smaakt het spul bitter. Maar opdat dit afkeer wekkende gezondheids goedje niet reflexaardig uitgespuwd word, geven de adviseurs de aanbeveling het op smaak te brengen met citroensap, zoetstoffen en vele kruiden.

Rauwe bladgroenten zijn de belangrijkste oorzaken van levensmiddelenvergiftingen.

Precies dat bittere zou bijzonder gezond zijn – en wordt daarom juist aan zwangeren aanbevolen. Daarbij komt het je figuur ten goede wat het ‘gezonde’ remt de lekkere honger. Helaas maar kortstondig, zo lang het zelfs de eetlust bederft. Er zijn maar weinig bittere stoffen die de mens gebruiken kan. De bekendste is het coffeïne in de koffie. De meeste anderen horen in hetzelfde rijtje als strychnine of braaknoot. Strychnine werd niet alleen als rattengif gebruikt, maar was natuurlijk ook als versterkend middel in gebruik – omdat bitter nu eenmaal gezond moet zijn.

Enkele jaren geleden kostte in Duitsland bio-taugé met EHEC-kiemen meer dan 50 slachtoffers. Gelukkig konden toentertijd veel onvoorzichtige eters door een niet toegelaten gen-technisch preparaat gered worden. Maar niet alleen taugé kan sterk besmet zijn, rauwe bladgroenten zijn de belangrijkste oorzaak van levensmiddel vergiftigingen – belangrijker nog als mosselen en paddenstoelen.

Wanneer taugé, schillen en bladgroenten in de mixer gaan, dan worden de kiemen verdeeld over een voedingsbodem uit vernielde cellen – een ideale broedplaats voor ziekteverwekkers.
Wie dus bij voedingsbewuste leeftijdgenoten voor het eten uitgenodigd is, zou voorzichtigheidshalve het telefoonnummer van het dichtst bijgelegen vergiftigingencentrum binnen handbereik houden – men weet immers niet, uit welke vieze bron of ton de gastheer zijn kennis geput heeft. Smakelijk!

Literatuur:

Machatschek M: Laubgeschichten. Böhlau, Wien 2002

Streicher E: Akutes Nierenversagen und Ikterus nach einer Vergiftung mit Rhabarberblättern. Deutsche medizinische Wochenschrift 1964; 89: 2379-2381

Lindner E: Toxikologie der Nahrungsmittel. Thieme, Stuttgart 1990