Ontbijten heeft maar een doel: het verzadigen van kinderen!

“Het ontbijt thuis houdt het hart van kinderen gezond” – met deze fictieve PR-bewering wilden Duitse onderzoekers de media weer eens het geliefde sprookje van het “gezonde ontbijt” toejuichen. “Wie het hartinfarct risico van kleuterschoolkinderen al kan voorspellen, zou zich liever op het ‘lezen van koffiedrab’ specialiseren. Wanneer het al zo is, dan draagt de stress, die zulke mededelingen bij de ouders veroorzaken, aanzienlijk meer bij aan het vroegtijdig overlijden, dan een kinderontbijt – van welke aard dan ook”, aldus Udo Pollmer, wetenschappelijk leider van het Europese Instituut voor levensmiddelen- en Voedingswetenschappen (EU.L.E. e.V.). Het is niet van belang dat het hier bij deze voedingsstudie ook om een observatiestudie handelt, waaruit zich in het beste geval een plausibiliteits-hypothese laat distilleren. Maar zelfs dit lage niveau in ogenschouw nemend dringt de boodschap van het “gezonde kinderontbijt” door als de kleine boodschap in de zandbak. “De gegevens van de originele studie staan niet eens een vaag vermoeden toe, dat ontbijten misschien wel kinderhartjes zouden kunnen beschermen: Het meeste...

...ontbreekt de statistische significantie en gedeeltelijk zijn de correlaties met de niet-thuis-ontbijters zelfs gunstiger voor het hart”, zo verklaart ecotrofoloog Uwe Knop. “En daar ook niemand weet, welke betekenis de cholesterolspiegel van een 2-jarige voor zijn infarct-risico op latere leeftijd heeft, zijn deze verklaringen sowieso een slag in de luchtledige PR-ruimte”, aldus Pollmer.

Ook interessant: Volgens de originele studiegegevens zijn bijvoorbeeld 2 – 6 jarige kinderen, die niet thuis ontbijten, groter dan ontbijters @home. “Nemen wij nu de resumerende-stijl van de onderzoekers als maatstaf, dan zou het heten: ‘Het ontbijt buitens huis laat kinderen groter worden’. Wie nu in de lach schiet en met zijn wijsvinger het voorhoofd bewerkt, die zou de headline van de studie-PR eens moeten lezen, en dan verder gniffelen”, zo adviseert Knop.
Hoe spannend de datamassage rondom de kinderlijke cholesterolwaarde, hoge bloeddruk, BMI en verdere factoren is en hoe grotendeels nietszeggend de correlaties uitvallen, dat toont het uitvoerige achtergrondbericht, die dit schoolvoorbeeld van voedingspropaganda kritisch aan de tand voelt. Onafhankelijk van de „ecotropologische science fiction“ geld in werkelijkheid: Beslissend voor het hele leven is het, dat kinderen verzadigd raken - wanneer en waar ze eten, komt op de tweede plaats. “Er zijn ook veel ouders die ’s morgensvroeg alleen maar koffie of thee nemen. Of er ’s morgens al honger heerst is in belangrijke mate afhankelijk van de leeftijd. Kleine kinderen zijn al vroeg in de morgen actief, terwijl pubers tijdens de eerste les in de klas hun ogen nog nauwelijks open kunnen houden”, aldus Pollmer..

Samengevat: Hier word een heel fijn leerstukje “synergetische voedings-PR-opanda aangeboden. Boterzachte, grotendeels significantloze en zinloze correlaties van een observatiestudie, worden via het media-instituut als causaliteit bejubelt. En in dit geval nog niet eens alleen maar suggestief, maar linea recta “A maakt B”-PR headline op het broodje van de journalist gesmeerd. Voor alle deelnemers: Een nul!

 
Bronnen:

[1] Das Frühstück zu Hause hält das Herz von Kindern gesund, Pressemeldung Leibniz-Institut für Präventionsforschung und Epidemiologie - BIPS, 19.12.14, basierend auf: Papoutsou S, et al: No breakfast at home: association with cardiovascular disease risk factors in childhood. European Journal of Clinical Nutrition. 2014; 68(7): 829-834. doi: 10.1038/ejcn.2014.88.

25. Februar 2015