Brotzeit door Udo Pollmer

Welkom bij Brotzeit. Vandaag worden er geen witte worstjes meer geserveerd - integendeel, er wordt iets afgeserveerd, namelijk een hardnekkig aan de schoenen klevend eco-sprookje.

Kunt u zich nog het boosaardige chloorchemie herinneren? Een van de eerste grote campagnes van milieuverenigingen tegen de chemische industrie. Destijds werd ons ziekten, veel leed en sterfte beloofd door pesticiden zoals DDT, kunststoffen als PVC en oplosmiddelen als chloroform. De "Ausstieg" was nodig. Eerst kwamen er toepassingsverboden, daarna productieverboden. Inmiddels is de campagne...

...geruisloos van het toneel verdwenen. De bedrijvers hebben hun antichloorpropaganda op internet grotendeels geschrapt. In plaats daarvan breidden zij hun activiteiten over de hele linie uit tot de hele sector "chemie". Vreemd.

De ideologische basis van de campagnes is: wat de natuur zelf produceert, kan ze ook afbreken, maar alles, wat de inventieve geest van de mens teweegbrengt, brengt gevaar met zich mee – zolang het niet gram voor gram met veel moeite kan worden gerecycled. Anders verstikken we nog in bergen afval, vervuilen we de lucht met drijfgassen, vervuilen we het water met pesticiden, en bovenal worden we bedreigt door het klimaat. De duivel verhit het vagevuur en we zullen allemaal smoren wanneer we nieuwe eco-belasting niet vreugdevol begroeten.

Het idee dat chemische producten, met name chloorchemie, een probleem kunnen vormen, is niet onjuist. Onjuist is echter dat de chloorchemie onnatuurlijk zou zijn is en daarom het milieu blijvend zou schaden. Vroeger geloofde ik dat zelf. Ondertussen zijn er echter voldoende gegevens beschikbaar die bewijzen, dat over een langere periode het tegendeel waar is. 

Hoe giftiger, hoe beter

Of het nu gaat om pesticiden, gechloreerde oplosmiddelen, broomhoudende brandvertragers, gefluoreerde drijfgassen - alles wat onze milieuactivisten attaqueren - het ontstaat ergens in de natuur. Soms zijn de producenten onopvallende microben, soms algen, soms is de UV-straling van de zon of de extreme omstandigheden in de aardkorst voldoende. Levende organismen vormen ze meestal voor hun bescherming, - d.w.z. als pesticiden - volgens het motto, hoe giftiger hoe beter.

Ook de “door de mens gemaakte" pesticiden, waarvan het gebruik beperkt of verboden werd, komen ook uit schoot van moeder natuur. Bijvoorbeeld de onkruidverdelger 2,4-D. Dat wordt gemaakt door Cyanobacteriën, het fungicide Tribromfenol door mariene organismen, het antibioticum chlooramfenicol wordt op sommige akkers door het bodemleven geproduceerd. Koren neemt het medicijn in zich op.

Methylbromide, een bodemsaneringsmiddel voor kassen is wereldwijd verboden, omdat het de ozonlaag vernietigt. De natuur produceert er naar schatting 50.000 ton per jaar van - waarschijnlijk illegaal. De belangrijkste producent van dit broeikasgas is koolzaad, dat verbouwd wordt om op klimaatvriendelijke wijze energie te leveren. Natuurlijk verpest ook broccoli de lucht met dit kwaadaardige gifgas. Dus, lieve kinderen, doe iets voor het milieu: spuug het uit, het groene gif.

Ook zeewier draagt aan de hoeveelheid methylbromide bij, en aan veel chloroform – alleen al hiervan produceren algen en co. ieder jaar meer dan een half miljoen ton. Daarnaast zijn er andere oplosmiddelen, brandvertragers en ook sterk gechloreerde stoffen zoals de stof genaamd Q1. Dit gif hoopt zich al sinds mensenheugenis op in de moedermelk van Inuit-vrouwen. Die nehmen het hunnerzijds op uit zeezoogdieren. De residuen zijn zowel door hun giftigheid als door hun hoeveelheden bedenkelijker dan de zogenaamde mensengemaakte.

U wilt er nog een? PVC behoort ook tot de supergiffen van onze stenentijdperk ideologen. De grondstof vinylchloride wordt als bijzonder gevaarlijk beschouwd. Het wordt gevormd door allerlei schimmels en bacteriën uit chloorfenolen, die op hun beurt kunnen ontstaan bij het rotten van planten. Vinylchloride is zelfs kankerverwekkend. Wees dus voorzichtig bij het maken van een wandeling in het bos. Over kanker gesproken: Bij het rotten vindt soms ook een synthese van dioxinen plaats, in de volksmond Sevesogift genoemd. 

De 'Ausstieg' uit de werkelijkheid

Net zoals dergelijke stoffen door levende wezens worden geproduceerd, kunnen ze ook weer door andere levende wezens worden afgebroken. Het is belangrijk dat mensen het overzicht behouden, hun toxiciteit in weten te schatten - ongeacht of ze uit de natuur of uit het laboratorium komen - en daar verstandig mee omgaan. De populaire roep om een "Ausstieg" betekent tegenwoordig meestal een ‘ausstieg’ uit de realiteit. Eco-waan in plaats van cokes. Hoe zat het ook al weer met de opium voor het volk.

In de pers doet zojuist een bericht de ronde, dat CFK's, de al lang verboden drijfgassen en koelmiddelen, maar niet uit de atmosfeer willen verdwijnen. Onderzoekers opperen nu het idee dat er mysterieuze fabriek in Azië zou bestaan, die enorme hoeveelheden CFK's produceert.

CFK's gedragen zich over het algemeen zeer vreemd. Ze worden voornamelijk aangetroffen op de Zuidpool en maken daar gaten in de ozonlaag, hoewel ze voornamelijk in het Noorden werden geproduceerd en gebruikt. CFK's zijn zwaar, zinken altijd naar de grond - en accumuleren zich op het diepste punt. Ook hier was er een natuurlijke bron: vulkanen spugen allerlei chemicaliën hoog in de atmosfeer. Anders zouden CFK’s ook helemaal niet dwars door de tropopauze tot in de ozonlaag kunnen belanden.

CFK's worden gevormd in de aardkorst, waar tegelijkertijd enorme drukken en temperaturen heersen. De reacties die daar plaatsvinden volgen niet meer de wetten van het laboratorium, dus bij 20° en bij normale luchtdruk. In deze geologische gebieden zijn de stoffen als plasma aanwezig. CFK's worden ook geproduceerd uit carbonaten, water, chloriden en fluoriden. Op natuurlijke wijze.

Dus: Laat je niet gek maken met de dreiging van "mensen gemaakte" chemicaliën. En trap er alstublieft niet in wanneer iemand weer eens zegt dat "natuurlijke" stoffen altijd beter zijn voor mens en milieu. 

Opmerking: 

Er zijn duizenden en duizenden gespecialiseerde publicaties over de biologische vorming van organische halogeenverbindingen, aangezien dit een van de belangrijkste onderwerpen van milieuchemici is. De hier gegeven literatuur is slechts bedoeld als inleiding. De media hebben deze inhoud ervan meestal van de hand gewezen, die uiteindelijk toch banaal is en gedeeltelijk als algemeen bekend kan worden aangemerkt, van de hand gewezen.
Als het gaat om CFK's als vulkanische emissies, staat er veel op het spel voor "klimaatveranderings-agitatoren". Ze laten geen middel onbeproefd om het aandeel van het geogene vorming te marginaliseren.

Literatuur:

Gribble GW: Naturally Occurring Organohalogen Compounds - A Comprehensive Update. Progress in the Chemistry of Organic Natural Products. Springer, Wien 2010

Gold T: The Deep Hot Biosphere – The Myth of Fossil Fuels. Copernicus, NY 1999

Pollmer U, Fock A: Umweltverschmutzer Natur: Natürliche Chlorchemie. EU.L.E.nspiegel 2011; H.1: 10-19

Tiong SH et al: Natural organochlorines as precursors of 3-monochloropropandiol esters in vegetable oils. Journal of Agricultural & Food Chemistry 2018; 66: 999-1007

Vetter W: Zur Bedeutung von natürlichen halogenierten Koohlenwasserstofffen in Meerestieren. Lebensmittelchemie 2002; 56: 33

Pollmer U, Pfuhl J: Ozonloch: Aus dem Schlund der Hölle. EU.L.E.nspiegel 2011; H.1: 20-25

Montzka SA et al: An unexpected and persistent increase in global emissions of ozone-depleting CFC-11. Nature 2018; 557: 413-417

Jordan A: Volcanic formation of halogenated organic compounds. Handbook of Environmental Chemistry 2003; 3 121-139

Frische M et al: Fluxes and origin of halogenated organic trace gases from Momotombo volcano (Nicaragua). G3 2006; 7: Q05020