Vaatwassers in de energie spaarstand
Door Udo Pollmer
Zowel in vaatwassers als in wasmachines: Energiezuinige-programma’s bevorderen zwarte gistschimmels, zo waarschuwt Udo Pollmer. In onze keukens is al een op de twee apparaten betroffen, met gevolgen voor de gezondheid.
Bijna was het een succes-story van moderne milieutechniek geworden: Microbiologen was het gelukt om een zwarte schimmel te identificeren, die in staat is, een hele reeks schadelijke stoffen – bijvoorbeeld het oplosmiddel tolueen – af te breken.
De schimmel is tamelijk goed bestand tegen koude, zouten, zuren en logen en kan ook in een vijandelijke leefomgeving goed gedijen. Exophiala dermatitidis, zo heet de superschimmel, leeft op gletsjers, in de diepzee, in zoutmeren en woestijnen en ruimt alles op, wat men hem...
...aan voedsel in de vorm van koolwaterstoffen voor zet. Daarom koesterde men grote hoop, om daarmee met olie verontreinigde bodems te kunnen reinigen.
Maar ondertussen vind de ontnuchtering plaats: De schimmel ontpopte zich als nachtmerrie. Eerst werd hij als veroorzaker van huidaandoeningen ontmaskerd en daarna moest men erkennen dat hij het zenuwsysteem aan kan tasten en hersentumoren veroorzaakt. Tot nu toe ontbreken werkzame medicijnen. Tot overmaat van ramp nemen deze aandoeningen de laatste jaren steeds meer toe.
In onze keukens is een op de twee apparaten betroffen
Op de zoektocht naar de bron kwamen de onderzoekers niet uit bij toeristen met exotische bestemmingen, maar in onze huishoudens – om nauwkeuriger te zijn in vaatwassers. In de keukens zijn al een op de twee apparaten besmet. Want daarin treft de zwarte schimmel een ideaal biotoop aan – vol voedingsstoffen en lekker warm. Dank zij haar ongelofelijk weerstandsvermogen koloniseert ze het hele apparaat, niet alleen de gummipakkingen maar zelfs in de wateraansluiting.
Gelukkig hecht de schimmel zich niet aan de vaat, maar bij het openen treedt hij met de damp naar buiten. Via de adem belandt hij in de neus en zo kon de ziekteverwekker via de reukzenuwbaan tot in de hersenen doordringen.
Eenmaal op deze toer onderzochten de onderzoekers de vaatwassers op nog meer ziekteverwekkers. Vaak aangetroffen gasten in de huiselijke broedstoven waren candidaschimmels en fusarium. Onder de overige kandidaten bevonden zich hoogst ongewone microben (Magnusiomyces capitatus), die eveneens tot levensbedreigende infecties kunnen leiden.
Enkele van deze ziekteverwekkers – zij het niet de zwarte schimmel – hechten zich aan de vaat, porselein werd net zo goed gekoloniseerd als kunststof.
Daling van de temperatuur
In keukens zonder vaatwasser spelen gevaarlijke kiemen doorgaans geen rol. Natuurlijk is het probleem ook in vaatwassers met eenvoudige middelen te bestrijden: Men kiest van de standaardprogramma’s die van minimaal 60 graden - echte 60 ° dan wel – en gebruikt vaatwas tabletten met percabonaten – dat zijn bleekmiddelen, die vaat en was vrijhouden van gevaarlijke kiemen.
Het probleem ontstond om precies te zijn pas door de energiezuinige-programma’s – van zowel vaatwassers als wasmachines. Wie de energie-spaarknop benut, biedt de zwarte schimmel en zijn microbiologische kompanen in de voeding optimale omstandigheden.
Door het verlagen van de temperatuur bereiken de fabrikanten van vaatwassers en wasmachines de hoogste energiezuinige klasse. Daarom verhitten sommige apparaten in de 60 graden-milieu-wasprogramma’s maar tot 45 graden, soms maar tot 30 graden. Dergelijke programma’s verwijderen uitsluitend het zichtbare vuil, maar de gevaarlijke passagiers blijven.
Het is beter om een slechtere energiezuinige klasse te accepteren
In de verkoopfolders van vaatwassers en wasmachines word net zo gesjoemeld als bij de verbrandingsgassen van personenauto’s. Wanneer de eisen aan de producten inzake ecologie buiten alle proporties zijn, zien sommige fabrikanten met het oog op de publieke druk, geen andere uitweg, als het publiek te misleiden.
Wie als consument op nummer zeker wil gaan, dient een slechtere energiezuinigheid te accepteren. Wanneer de tijdgeest vooruit loopt op de technische vooruitgang, kan dat ook wel eens fout gaan. De meerkosten voor stroom voor zowel het verwarmen van het water in de keuken als het bad, als voor percarbonaten als bleekmiddelen, beschermt u en uw familie. Dat zou eindelijk eens een echte gezondheidspreventie zijn.
Per slot van rekening willen we met z’n allen niet alleen een kraakhelder shirt dragen, maar ook van werkelijk zuivere borden eten. Eet smakelijk!
Literatuur
Zupancic J et al: The black yeast Exophiala dermatitidis and other selected opportunistic human fungal pathogens spread from dishwashers to kitchens. PLoS One 2016; 11: e0148166
Blasi B et al: Pathogenic yet environmentally friendly? Black fungal candidates for bioremedation of pollutants. Geomicrobiology Journal 2016; 33: 308-317
Tesei D et al: Proteome of tolerance fine-tuning in the human pathogen black yeast Exophiala dermatitidis. Journal of Proteomics 2015; 128: 39-57
Zalar P et al: Dishwashers – A man-made ecological niche accommodating human opportunistic fungal pathogens. Fungal Biology 2011; 115: 997-1007
Anon: Stiftung Warentest: Keime, Lecks und kaputte Pumpen. Focus Online 8. Dezember 2014
Nürnberger D: Kälter gewaschen als versprochen. Deutschlandfunk 8. Dezember 2014
Fischer L: Der extremophile Pilz aus der Geschirrspülmaschine. Fischblog 22. Juni 2011
Bockmühl D: Ab und zu das Intensivprogramm (Interview). Stiftung Warentest 26. Mai 2016
Honisch M et al: Impact of wash cycle time, temperature and detergent formulation on the hygiene effectiveness of domestic laundering. Journal of Applied Microbiology 2014; 117: 1787-1797
