Melkprijs
Door Udo Pollmer
De melkprijs is gekelderd en vele boeren vrezen voor hun voortbestaan. Ze verlangen meer geld. Daarbij dragen ze zelf een deel van de schuld, meent columnist Udo Pollmer.
„Voor zevenkoppige draken hoeft men niet bang te zijn, maar hoed u voor huichelaars”, aldus luid een Perzische wijsheid. Ze past precies op de ontroerende soapserie, die voor het publiek onder de naam “Melkcrisis” opgevoerd word. Want wat is het anders dan huichelarij, wanneer de melk onlangs nog in goed georkestreerde campagnes als gevaar voor lijf en leven gebrandmerkt werd; het maakte kinderen ziek en...
...het verhoogde het “kanker –en overlijdensrisico”. Nu de berichten rond gaan, dat vele landbouwers hun stallen voor altijd moeten sluiten, rollen bij de criticasters de krokodillentranen over het bittere verlies.
Met de melkprijs heeft menigeen zijn hart voor de rundveehouders ontdekt, die nog maar kort geleden de landbouwers als dierenbeulen bestempeld hebben, ze hebben hen als klimaatvergiftigers aan de schandpaal genageld omdat hun vee methaan uitademt en als waterverontreinigers, omdat er naast de melk ook nog organische mest geproduceerd werd. Met het oog op de politieke ontwikkeling werden de campagnes nu 180° gedraaid, nu zijn ze vol medelijden voor de boeren, die, zoals het heet, te weinig geld voor hun wonderbare en gezonde melk krijgen.
De consument zou als het even kan meer moeten betalen, maar waarom grijpt die veel minder vaak naar de duurdere melk? Omdat hij daardoor niet per se een betere melk krijgt, maar de reclame daarvoor mag betalen. Melkboeren kopen zelf graag de goedkoopste melk bij de discounter – de zogenaamde “faire melk” is voor de anderen. Hun rauwe melk leveren ze – voor zover ze nog de keus hebben – aan de zuivelfabriek, die hen meer geld voor de melk bied. Kopen ze voer voor hun vee, dan kan het velen niet goedkoop genoeg zijn.
Voedermiddelhandelaren moeten over de loze kreet van “faire prijs” een beetje schampertjes lachen. Zulke zakelijke gedragsregel is normaal, maar deze op te leggen aan de klanten bij de kaasboer is schaamteloos.
Dalende wereldmarktprijzen zijn hiervoor verantwoordelijk
Oorzaak voor de prijsdaling is echter niet een gierige klantenkring, maar dalende wereldmarktprijzen, veroorzaakt door het handelsembargo tussen de EU en Rusland. Rusland was vroeger een belangrijke exportmarkt. Die valt nu weg, de melkvloed moet nu over andere kanalen wegstromen.
En wat doen de Russen? Die proberen de productie in eigen land op te bouwen, met miljardeninvesteringen uit Azië. Dat geeft dan nog veel meer melk. Wie een economische oorlog begint, moet met de gevolgen rekenen. De politiek wast hun handen in onschuld en verwijst naar de eigen dynamiek van de wereldmarkt, waarop men geen invloed heeft.
De landbouwers verlangen daarom van de regering dat ze de productie saneren. Maar de landbouwers hadden deze productie na het beëindigen van de melkquota uit vrije wil opgevoerd – omdat de melk voor het embargo voor bijna 40 cent per liter weg ging.
De dalende olieprijs vermindert nu de melkpoeder-export naar olieproducerende landen. Nu daalt ook nog eens de vraag vanuit China. India is ondertussen opgeklommen tot ’s werelds grootste melkproducent. En nu moet de Duitse staat, zo willen de boeren, de eigen collega’s tot meer zakelijk verstand dwingen? Gelooft men werkelijk, dat minder melk uit Duitsland de wereldmarkt weer op koers brengt?
Agro-economen beslissen, niet de ambtenaren
Op de binnenlandse markt zijn er meer opties. Dat laten onze kippenmesters zien. Ze produceren in volledig geïntegreerde ketens met de Hollandse landbouw als voorbeeld. Daalt de vraag, dan blijft een deel van de stallen onbenut. Deze beslissingen treffen landbouwkundige vaklieden en geen ambtenaren uit de agrarische sector. Sindsdien verdienen de kippenmesters goed geld.
Natuurlijk is de productiecyclus van haantjes korter dan voor melk, omdat koeien eerst nog eens moeten kalveren, voordat ze melk geven. Echter hier gelden dezelfde marktwetten.
Het is echter onvoldoende, om melkt e produceren en dan te jammeren en subsidie te eisen. Wie duld, dat in eigen land reclame gemaakt word voor dubieuze sojamelk als “gezond alternatief” voor melk, wie passief toekijkt, wanneer ecologisch twijfelachtige tofu een deel van het kaas- marktaandeel wegneemt, die hoeft zich niet te beklagen, wanneer het bergafwaarts gaat.
Met het image-verlies gaat het vertrouwen verloren en daarmee keldert ook de prijs. Eet smakelijk!
Literatuur
Heinrich Friedrich von Diez: Buch des Kabus oder Lehren des persischen Königs Kjekjawus für seinen Sohn Ghilan Schach. Ein Werk für alle Zeitalter aus dem Türkisch-Persisch-Arabischen übersetzt und durch Abhandlungen und Anmerkungen erläutert. Berlin, Nicolaische Buchhandlung, 1811
Anon: Milch verursacht Krankheiten. Zentrum der Gesundheit Online 22. Januar 2016
Keckl G: Rein oder Raus aus der Milch? Klargelegt, dlz 26. Mai 2016
Witsch K: Die Schuldfrage im Kampf um die Milch. Wirtschaftswoche 19. Mai 2016
Bauer Willi: Liebe Milchbauern, was für eine Milch soll ich kaufen? Blog vom 24. Februar 2016
Anon: Faire Milch läuft nicht. SWR Info, 8. Juni 2016
Grossarth J: Not-Millionen für die Milchbauern. FAZ Online 30. Mai 2016
Liljeheden A: Calls for more EU support for struggling farmers. Euranet Plus News Agency, 17. May 2016
