Het einde van het tijdperk van de zoetstoffen nadert, aldus levensmiddelenchemicus Udo Pollmer. De soap van “moeiteloos afvallen” wordt waarschijnlijk binnenkort afgeblazen. Op de websites van de gezondheidsprofiteurs zijn de achterhoedegevecnten begonnem. Als alternatief gaan ze tekeer tegen suiker. Maar ook de gebedsmolens van “bewuste voeding zonder suiker” zijn grijsgedraaid.
Pollmers Mahlzeit van 24 April 2025
De zegeningen van zoetstoffen hebben de samenleving doordrenkt: Het land van de spaarders is een natie van calorieënbespaarders geworden. De websites van...
...voedingsdeskundigen, zorgverzekeraars en de medische wereld beweren nog steeds dat de meest waardevolle eigenschap van zoetstoffen is dat ze calorievrij zijn. En wat doet dit voor de ijverige spaarders? Heeft de gemeenschap nu een hoger mager vlees gehalte?
Het geloof dat zoetstoffen helpen tegen obesitas werd al in 1986 aan het wankelen gebracht. Aanleiding was een onderzoek onder bijna 80.000 volwassen Amerikaanse vrouwen. Na een jaar waren vrouwen die bewust zoetstoffen consumeerden meer in gewicht toegenomen dan vrouwen die de voorkeur gaven aan suiker.1 In 2011 bevestigde een Amerikaans onderzoek met meer dan 10.000 kinderen en adolescenten het resultaat.2 Het fatale effect betreft dus alle leeftijdsgroepen, zowel mannen als vrouwen.
Dierproeven bevestigen deze ervaringen.3 Ratten worden al na een paar weken aanzienlijk dikker als ze light yoghurt met zoetstof krijgen. Gezoete yoghurt houdt ze slanker.4 Omdat het effect niet alleen uitgesproken, maar ook bekend is, zijn alle natuurlijke en natuuridentieke zoetstoffen in de EU al tientallen jaren goedgekeurd als eetlustopwekkend middel voor alle mestvee - en niet, zoals ten onrechte wordt beweerd, alleen sacharine voor speenvarkens.5 In de diervoederwetgeving worden zoetstoffen geclassificeerd als smaakstoffen; in de levensmiddelenwetgeving vormen ze een aparte categorie. Het gebruik ervan is de moeite waard omdat het voerkosten bespaart. In landbouwonderzoek is dit allemaal een waarheid als een koe.
Zoetstoffen in de landbouw en het milieu
Wat gebeurt er eigenlijk met de zoetstoffen in het voer van varkens en runderen? Vervuilen ze vlees en melk? De potentiele residuen in schnitzel en kwark zouden verwaarloosbaar moeten zijn. Mest is echter sterk verontreinigd.6-8 Hoewel zoetstoffen meestal snel worden afgebroken op het veld, nemen de planten ze gemakkelijk op.9 Veel klanten vinden dat niet erg, ze waarderen een lichte zoetheid in groenten.
Zoetstoffen hebben een antibiotische werking.10 Daarom zijn rioolwaterzuiveringsinstallaties broedplaatsen en knooppunten van antibioticaresistentie.11 Het gevaar gaat hier echter minder uit van diervoeding dan van consumenten die op hun “slanke lijn” letten. Sacharine, acesulfaam, sucralose en cyclamaat worden niet afgebroken in rioolwaterzuiveringsinstallaties en hopen zich op in waterlichamen.12-14 Hierdoor zijn zoetstoffen de belangrijkste vervuilers in rivieren, meren en grondwater geworden.15
Sommige zoetstoffen worden ook gebruikt als pesticiden, vaak onder een andere naam om niet op te vallen. In de groente- en rijstteelt wordt sacharine gebruikt tegen onkruid en verwekkers van ziekten - maar nu heet het probenazol.16-18 Andere zijn geschikt als insecticide.19
Waarom zijn zoetstoffen überhaupt toegestaan als ze je dikker maken in plaats van slanker? Heel eenvoudig: volgens de regels van de klassieke toxicologie wordt een gewichtstoename - vooral bij groeiende dieren - beschouwd als bewijs van “onschadelijkheid”. Vertraagde groei of zelfs gewichtsverlies zou duiden op vergiftiging. Wie echter aan wil tonen dat zijn proefdieren afvallen met zoetstoffen, die geeft hen zulke hoge doses, dat ze hun voer weigeren.
De suikervervangers worden ook ijverig ondergemengd in menselijk voedsel, zelfs komkommers en rolmopsem zwemmen in zoetstof-marinades . Desondanks blijft de consumptie van suiker in welke vorm dan ook relatief constant. Decennialang hebben fabrikanten er alles aan gedaan om dure suiker uit eigenbelang te vervangen door goedkopere zoetstoffen. Het prettige resultaat voor de leveranciers: Met lightproducten kan extra omzet worden behaald omdat ze naast en niet in plaats van suiker worden geconsumeerd. Twee dieetyoghurts vervangen één echte.
De zoete smaak is voor het lichaam een vriendelijke aanwijzing op voedzame calorieën. Blijft de energie die op de tong wordt waargenomen uit, dan eist de eetlust des te heftiger wat is beloofd. Als dit niet het geval was, zouden een paar zoetstoffen volstaan en zou de mensheid op magische wijze slank - en gezond - worden. Maar dat gebeurt niet.
De mens - een suikerfabriek
Ondertussen zijn de redenen voor dit falen tot in detail ontrafeld. Een korte uitweiding over fysiologie is hier nuttig. Veel mensen denken dat de suiker in hun bloed altijd afkomstig is van voedsel. Maar dit is onjuist. Ieder mens produceert zelf rijkelijk glucose. Hoe zouden herders en jagers anders aan de energie komen die ze nodig hebben voor hun spieren en hersenen? Hun voedsel bevat nauwelijks zetmeel of suiker! De grondstoffen zijn aminozuren, die eerst met behulp van vetten worden omgezet in glucose en vervolgens in glycogeen en opgeslagen, bij voorkeur in de spieren en de lever.
Onze dagelijkse glucosebehoefte in rust, d.w.z. zonder spieractiviteit, is ongeveer 200 gram.20 Het grootste deel wordt gebruikt door de hersenen en zenuwen, de rest door de erytrocyten. (Rode bloedcellen hebben geen mitochondriën, die energie leveren; ze zijn daarom ook afhankelijk van de toevoer van glucose). Glucose wordt zelfs gesynthetiseerd als we een beetje honger hebben, vooral in de lever en de nierschors. Ze produceren tot 200 gram per dag.20 Bijvoorbeeld, 400 gram huishoudsuiker bevat 200 gram glucose. Hiervoor zouden we elke dag een hele kilo melkchocolade moeten eten - oftewel 10 repen.
Natuurlijk haalt ons lichaam ook glucose uit voedsel, vooral uit zetmeel. In dit geval moet de toevoer van glucose vanuit de lever worden verminderd of zelfs gestopt, zodat de suiker in het bloed niet te hoog wordt. De meeste mensen hebben de nodige tegenregulatie, bijvoorbeeld de pre-absorptieve insuline reflex - ik zal dit zo uitleggen.
Maar voor het zover is, moet nog een andere factor genoemd worden, die voor tamelijk veel suiker zorgt: woede, verdriet en wanhoop. Het lichaam produceert dan extra suiker, die het ook opslaat als glycogeen. Bij gevaar of angst gebruikt het lichaam dit om de nodige energie te leveren in de vorm van “bloedsuiker” om het gevaar af te wenden.20 Het effect treedt betrouwbaar op, volledig onafhankelijk van het dieet. Tegelijkertijd maakt stress ons ziek. Omdat sommige mensen in hun vertwijfeling naar chocolade en taart grijpen om zich te troosten, waarschuwen perfide tijdgenoten tegen suiker in het eten. Maar met zoetigheid heeft dit niets van doen.
Net als zoetstoffen, triggert suiker ook de eerder genoemde pre-absorptieve insuline reflex, de cephalische fase respons.21 Wanneer zoetigheid wordt waargenomen op de tong, vindt er binnen twee minuten een korte insuline afgifte plaats.22 Deze insulinepiek in het bloed geeft een signaal aan de lever, die continu voor bloedsuiker zorgt, om voorlopig geen glucose meer af te geven aan de bloedbaan.23 De glucose uit het voedsel stroomt immers meteen de het circuit in.
De pre-absorptieve insulinereflex levert echter veel te weinig insuline om een grote lading glucose van een maaltijd te metaboliseren. In dit geval is het slechts een signaal om een overschrijding van de bloedsuikerspiegel door pasta, muesli in vlokken of aardappelen te voorkomen.
Omdat zoetstoffen geen glucose leveren, daalt de suikerspiegel in het bloed geleidelijk als gevolg van constante consumptie. We krijgen dan een hongergevoel en ons lichaam schakelt over op energiebesparing.24 Omdat het spijsverteringskanaal dezelfde zoetreceptoren heeft als de mond, stijgt de insulinespiegel sterker zonder dat deze wordt verbruikt zoals bij een suiker- of zetmeelrijke maaltijd.
Het is dan ook niet onverwacht dat studies hebben aangetoond dat kinderen na lightdrankjes pas echt veel suiker gaan likken om eindelijk dan toch de beloofde calorieën binnen te krijgen.25 De pre-absorptieve reflex verklaart ook waarom zoetstoffen uit totaal verschillende chemische stofklassen hetzelfde effect hebben.
Niet ieders kopje thee: de insuline reflex
Niet alle mensen hebben deze regulatie. Het is van nature afwezig op plaatsen waar mensen in dorre gebieden leven, zoals steppen, bergen of eeuwig ijs. Deze groep mensen houdt over het algemeen niet van zoetigheid en eet de worst liefst zonder het brood. Deze genetica komt ook in ons land voor, niet alleen door de genetische erfenis van voorbijtrekkende legers, maar ook omdat grote stukken land in Europa alleen geschikt zijn voor weides, maar niet voor akkers.
Daarom is de reflex geen afdoende verklaring. Bovendien is gewichtstoename waargenomen, zelfs zonder extra consumptie. In een onderzoek bij muizen waarin suiker werd vergeleken met de zoetstoffen sacharine, cyclamaat, aspartaam en acesulfaam K, “leidde de consumptie van zoetstoffen tot een significante toename van het lichaamsgewicht: de voedselinname veranderde echter niet”.26 Bij ratten was dit niet anders.27 In principe is dit niets nieuws, want het uitgesproken dikmakende effect bij vee zonder extra voedsel is al lang uitgebreid gedocumenteerd.28
De veronderstelde paradox van “overgewicht zonder extra calorieën” heeft een eenvoudige fysieke oorzaak: het lichaam vermindert de afgifte van warmte via de huid door de doorbloeding te verminderen. Resultaat: koude handen, koude voeten, koude maag. Bij zoetstoffen in het voer verlagen knaagdieren hun interne lichaamstemperatuur . Op die manier besparen ze de benodigde calorieën, om daarmee hun onderhuidse vetweefsel te ondervoeden.29 Als de aanpassing van de temperatuur niet afdoende is, wordt de eetlust gestimuleerd.
De vertwijfeling van mensen over hun gewichtstoename versterkt het effect nog verder: het veroorzaakt de productie van cortisol en dus buikvet. Dit blijkt ook uit een prospectief onderzoek onder ouderen in Texas: ““The consumption of diet soda was associated with escalating abdominal obesity (commonly known as a beer belly) in a noticeable dose-response relationship"30, 31. Aspartaam wordt bijvoorbeeld beschouwd als een chemische stressor die het cortisolniveau verhoogt en insulineresistentie veroorzaakt via de NMDA-receptor.32
Suiker is eerlijker: Volgens een Californische studie onder vrouwen, was „de consumptie van suiker geassocieerd met lager stress-geïnduceerd cortisol” in tegenstelling tot aspartaam.33; 34 Suiker verlaagt stress, het kalmeert, het troost.35 Dit is niet alleen oude koek voor kinderen. Bij baby's werkt het zelfs als een krachtige pijnstiller.36 Dankzij de voedingspropaganda schieten vandaag de dag sommige mensen al in de stress wanneer ze alleen al aan zoetigheid denken.
Conclusie: Het populaire idee dat zoetstoffen zouden helpen om “op suiker te besparen” en daarmee af zouden vallen, is een lelijke misleiding gebleken. Hoeveel patiënten zijn niet verblind door hun artsen? Nu moeten ze zich laten welgevallen dat ze te dik zijn en terughoudend moeten zijn met eten en suiker moeten vermijden. Cynisch?
Geen regel zonder uitzondering
Hoewel veel mensen aankomen onder stress, is er ook een type persoon dat afvalt onder stress: Dat zijn de magere mensen, de leptosomen met weinig onderhuids vetweefsel. Omdat ze een slechte thermische isolatie hebben, zouden ze schade lijden als hun lichaam de bloedtoevoer naar de huid zou verminderen. Het dunne isolatielaagje kan de inwendige organen niet betrouwbaar beschermen tegen de kou. Een daling van de interne temperatuur van slechts een paar graden zou de dood van de persoon betekenen. Daarom is hier warmte, energie, calorieën nodig, koste wat het kost.ongeacht de kosten. Deze wordt echter niet geleverd door het schaarse vetweefsel op de buik, maar door spieren, organen, botten, enz. Daarom is het voor slanke mensen relatief gemakkelijk om af te vallen.
Daarom kunnen slanke mensen hun gewicht verder verlagen met zoetstoffen en diëten. Ze vallen af onder stress. De prijs die ze betalen voor hun gezondheid is echter hoger dan bij dikke mensen, die simpelweg aankomt door stress, d.w.z. zijn isolatie verbetert.
Voedingsadviserings gerelateerde diabetes
Vroeger was er een breed scala aan diabetesproducten, zoet maar zonder suiker, zonder sacharose, maar met fructose, sorbitol of zoetstof. Voedingsmiddelen voor diabetici zijn nu verboden. En waarom? “Om diabetici geen vals gevoel van veiligheid te geven”, aldus de AOK.37 Dit is maar een klein deel van de waarheid: het diabetische dieet werd verlaten nadat was aangetoond dat het geen enkel klinisch nut had. In 2010 verklaarde een diabetoloog in het tijdschrift van zijn vereniging: “Het is ons al lange tijd bekend, dat levensmiddelen voor diabetici geen enkel gezondheidsvoordeel oplevert voor onze patiënten”.38 Dat moet je even laten bezinken: Artsen verklaren dat ze al lang weten dat het vermijden van suiker door het gebruik van diabetesproducten aan te raden, geen nut heeft.
Wat moet een diabeet nu eten? De AOK zit niet verlegen om tips: ze weet dat producten met zoetstoffen “geen calorieën leveren en daarom ook bij diabetici de bloedsuikerspiegel niet verhogen.”39 Geweldig! Dus toch een voordeel? Toch maar liever eerst even checken, voordat dit AOK-advies ook weer een blindganger blijkt te zijn.
De Ärzte-Zeitung spreekt dit tegen: “Zoetstoffen verhogen het risico op diabetes”.40 De reden hiervoor was een klein dubbelblind onderzoek bij jonge vrouwen en mannen. Met zoetstofpillen steeg de bloedsuikerspiegel na de maaltijd van dag tot dag sterker, maar niet met placebo. Verbijsterd? Werd de mensen niet verteld dat zoetstoffen helpen om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden?
Light-frisdrank, light-yoghurt en dieetpoeders kunnen het moeilijker maken om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. Dit wordt ook bevestigd door een onderzoek van het Weizmann Instituut in Rehovot, Israël.41 Daar was men eveneens de overtuiging toegedaan, dat zoetstoffen gunstig zouden zijn voor patiënten met diabetes, het metabool syndroom en obesitas.
Allereerst testten de onderzoekers sacharine, aspartaam en sucralose op muizen. Het duurde niet lang voordat de dieren in de drie zoetstofgroepen een uitgesproken glucose-intolerantie ontwikkelden. De controlegroep met suiker echter niet. Hierop volgden experimenten met honderden proefpersonen: Hoe meer zoetstof, hoe slechter de waarden in de glucosetolerantietest, evenals de leverwaarden; bovendien nam het buikvet aanzienlijk toe.41
Dit was niet nieuw. Jaren eerder had de Health Professionals Follow Up Study aangetoond dat regelmatige consumptie van gezoete frisdranken het risico op diabetes verdubbelde. De bewering dat diabetes wordt veroorzaakt door suikerlimonades, omdat in deze studie het risico ook verhoogd was met suiker, zij het slechts licht, is waarschijnlijk te wijten aan manipulatie tijdens het onderzoek of sdata massage. Dranken met een combinatie van suiker en zoetstoffen waren al vroeg op de markt in de VS, maar deze werden niet meegenomen in het onderzoek. Kennelijk belandden de gecombineerde dranken toen al in de rubriek “suiker”.42
Zoals gezegd zijn stress, angst en wanhoop de belangrijkste oorzaken van diabetes.43 Tot nu toe hielden eten en drinken lichaam en geest bij elkaar. Zolang mensen met plezier aten en dronken, was alles koek en ei. Tegenwoordig zijn de aanbevelingen bedoeld om het lievelingseten van mensen te verpesten, en hen te dwingen datgene wat ze niet lusten toch maar te slikken. Ook dit drijft de stofwisseling in een diabetes. Vandaag de dag is het een typische adviseringsgerelateerde ziekte. Het heeft echter vruchten afgeworpen, er worden hoge omzetten mee gehaald.
Verkeerrd begrepen zwijgplicht
Al in 2014 waarschuwde het Weizmann Instituut in Rehovot: “De stijging van de consumptie van zoetstoffen valt samen met de dramatische toename van obesitas en diabetes epidemieën. Onze bevindingen suggereren dat zoetstoffen mogelijk direct hebben bijgedragen aan het verergeren van de epidemie die ze juist moesten bestrijden."41
Weerlichten
In 2017 bevestigde een review van Michelle Pearlman van de University of Texas de Israëli's: "Hoewel kunstmatige zoetstoffen werden ontwikkeld als suikervervangers om insulineresistentie en obesitas tegen te gaan, suggereren gegevens van zowel diermodellen als mensen dat zoetstoffen kunnen bijdragen aan het metabool syndroom en de obesitasepidemie. Zoetstoffen lijken het gastheer-microbioom te veranderen, tot een verminderde verzadiging te voeren, de glucosehomeostase te veranderen, en worden geassocieerd met een verhoogd calorieverbruik en gewichtstoename."44
Maar velen willen het niet waar hebben. Dergelijke gênante inzichten brengen immers de zaken en de eigenwaarde van de gezondheidsprofiteurs in gevaar. In hun hulpeloosheid hebben ze zelfs onderzocht of het alleswapen “sport” kan worden gebruikt om de kwalijke gevolgen van zoetstoffen glad te strijken.45 Het resultaat: natuurlijk beschermt sport niet tegen zoetstoffen. Wie had dat gedacht?
Desnoods wordt aangevoerd dat nadelige gevolgen alleen zijn waargenomen bij volstrekt buitensporige doses en alleen bij ratten. Laat dat maar een hulpeloos leugentje om bestwil zijn. In een recente Israëlische studie met 120 proefpersonen verstoorden lage doses sacharine en sucralose beide de bloedsuikercontrole binnen 14 dagen.46 Hoe langer zoetstoffen worden gebruikt, hoe groter de kans om diabetisch te worden, volgens een Indiase studie47. In 2025 wordt in een review van een Cypriotisch academisch ziekenhuis terloops opgemerkt: “De meeste studies hebben een samenhang tussen de consumptie van zoetstoffen en het risico op diabetes gevonden.”48
De medische wereld en de kring van voedingsdeskundigen weten het dus al heel lang, maar hielden het liever voor zichzelf. Blijkbaar geldt hier een speciale vorm van medisch beroepsgeheim. Het hardste schot was de Franse NutriNet-Santé studie: na bijna 10 jaar observatie van 100.000 deelnemers was het risico op diabetes significant gestegen bij regelmatig zoetstofgebruik: 30% voor sucralose, 60% voor aspartaam en 70% voor acesulfaam.49
De achterhoedegevechten van de experts zijm in volle gang. Vorig jaar raadde Diabetologie-online diabetici aan om zoetstoffen slechts met mate te consumeren. Hun redenering: “Te zoet is voor de gezondheid net zo contraproductief, als het eten van te zout of te vet voedsel. Daarom is de aanbeveling over zoetstoffen onlangs gewijzigd. Voedingsdeskundigen alsook de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raden nu aan om ze met mate te gebruiken."50
Maar geen slapende honden wekken! Niet de gevaren benoemen, liever afleiden: “Een zeer hoge consumptie van calorieloze zoetstoffen verhoogt de drempel voor zoete smaken. Met het risico dat het verlangen naar zoetigheid toeneemt,” zegt Diabetologie-online. En verder: “Toch zijn ze nog steeds een verstandig suikeralternatief voor mensen met diabetes. “Toch zijn ze nog steeds een nuttig suikeralternatief voor mensen met diabetes. Omdat ze gebruikt kunnen worden om koolhydraten te besparen die effect hebben op de bloedsuikerspiegel en dus ook op de energie.”50
Om zichzelf uit de vuurlinie te halen, houden diabetologen een nieuw vijandbeeld voor: ze vechten nu als Don Quichot tegen de aangeboren neiging tot zoetigheid. Ze gedragen zich als de kerk, die het ooit opnam tegen de geslachtsdrift. Toen een koude douche 's avonds niet hielp, volgden ouders die bezorgd waren over het zieleheil van hun kinderen het advies van priesters en artsen op: ze bonden hun handen vast op de deken. Er zijn waarschijnlijk nog steeds mensen van de oudere generatie wiens kindertijd overschaduwd werd door deze zedelijke opvoeding. Altijd weer hetzelfde liedje: laat je niet verleiden, of het nu om seks of snoep gaat. Hou je handen ervan af!
Het kan zinvol zijn om een manifeste diabetespatiënt, maar niet een gezond persoon, te adviseren om minder zoetigheid te consumeren. Maar waarom raden veel deskundigen dan fruit aan als alternatief, als diabetes levensmiddel zogezegd? Het bevat een suikeroplossing van fructose en glucose. Suiker is suiker, zoet is zoet. Verhogen rijpe druiven ook niet de “drempel” voor zoetheid?
Eierdans 2.0
De Duitse organisatie Diabetes Aid verkondigt onomwonden “dat fructose als natuurlijk bestanddeel van fruit ook geschikt is voor mensen met diabetes.” Maar pas op! In “bewerkt voedsel” bevordert het obesitas, leververvetting en jicht! “Het is daarom het beste om fructose te eten in de vorm van vers fruit” en niet in de vorm van sappen of smoothies.51 Het Duitse Federale Instituut voor Risicobeoordeling (BfR) adviseert ook om ‘fructose in industrieel geproduceerde voedingsmiddelen te vermijden’. We vragen liever niet naar ambachtelijk bakkerijproducten. Volgens het BfR moeten diabetici ervoor zorgen dat hun voeding rijk is aan vitamines “door elke dag veel fruit, groenten en salade te eten”.52
Wat is dat toch voor een idiote eierdans? Of de stof is problematisch boven een bepaalde dosis en veroorzaakt jicht en wat al niet meer, of het is niet problematisch. “Fructose, ooit een zeer geprezen glucosevervanger voor diabetici, wordt nu meer beschouwd als een metabolisme-beschadigende schurk met diabetesbevorderend potentieel,” aldus de Medical Tribune. Op papier bevordert fructose nu diabetes op dezelfde manier als glucose. En wat betekent dit? “Fruit en sap zijn wel degelijk toegestaan”.53
Fructose: de gedemoniseerde redder
Volgens German Diabetes Aid heeft fructose minder insuline nodig dan conventionele suiker om vanuit het bloed in de lichaamscellen te komen. Fructose wordt opgenomen door de dunne darm en in de lever gemetaboliseerd zonder insuline. Net als glucose wordt het gebruikt om energie te produceren. “In tegenstelling tot glucose heeft fructose een zeer lage glycemische index (GI), wat betekent dat de bloedsuikerspiegel slechts licht stijgt wanneer het wordt geconsumeerd.” Daarom werd fructose vroeger aangeprezen als een zoetstof voor diabetes. Omdat fructose zoeter smaakte dan bietsuiker, was er minder stof nodig om dezelfde zoetheid te bereiken.54 Omdat fructose de bloedsuikerspiegel en insulinecontrole verbeterde, adviseerden artsen tientallen jaren lang hun diabetici om fructose te gebruiken. Waarom raakte het uit de gratie?
Dit is geen op zichzelf staand geval; in het algemeen raden deskundigen niet alleen “veel fruit” aan, maar waarschuwen ze ook voor de gevaren die fructose met zich mee zou brengen. Bijvoorbeeld: “Fructose in grote hoeveelheden leidt snel tot buikpijn en winderigheid”54 evenals diarree. Het hoogste fructosegehalte zit in honing. Niemand krijgt er buikpijn van. Bij appels, die wel fructose bevatten, komt de diarree van sorbitol. Afgezien daarvan veroorzaakt fructose alleen diarree als het puur opgelepeld wordt zonder zijn begeleider glucose.55
Fructose is echter niet alleen schuldig aan obesitas, diabetes en vetstoffelingsziekten, maar is ook de oorzaak van niet-alcoholische vette leverziekte, kortweg NAFLD.56, 57 Veel fruit, dus een dieet met veel fructose, biedt een remedie. Het probleem van de diabetologie zit tussen de oren.
De oorzaak van leververvetting is vermoedelijk niet de fructose, zoals onze diabetologen denken, maar zoetstoffen: Griekse kinderartsen noemen als neveneffecten “insulineresistentie, niet-alcoholische leververvetting (NAFLD), gastro-intestinale symptomen en bepaalde soorten kanker.58 En endocrinologen uit Shanghai: Overmatige consumptie van zoetstoffen ging gepaard met een verhoogd risico op ziekenhuisopname als gevolg van NAFLD. "59 Specifiek richten sacharine, aspartaam en sucralose zich op de lever.60-64 Of: observationele studies tonen met een overweldigende meerderheid een verband aan tussen de consumptie van zoetstoffen en de kenmerken van het metabool syndroom, waaronder NAFLD, zolang de analyses niet worden gecorrigeerd voor obesitas.65
Sommigen zullen nu opspringen en roepen, zie je wel, het was toch duidelijk: obesitas was de dader! Ze zijn al gestruikeld over een van de oudste statistische trucs: Omdat zoetstoffen in de eerste plaats obesitas veroorzaken, kan de daaropvolgende leverschade weggecijferd worden. Dit betekent dat alle schade die wordt veroorzaakt door zoetstoffen statistisch kan worden toegeschreven aan “obesitas”. Omgekeerd betekent dit: bij alle malaise waaraan “overgewicht“ schuldig zou zijn, dienen eerst de metabole stoorzenders van zoete chemicaliën onderzocht te worden.
De Maastrichtse studie met zijn 2800 deelnemers laat zien wat de huidige stand van kennis is: “Samenvattend kan gezegd worden dat een hogere inname van glucose, maar niet van fructose en sucrose, geassocieerd was met een hogere insulinegevoeligheid, ongeacht de vezelinname. Er werd geen overtuigend bewijs gevonden voor een verband tussen de inname van glucose, fructose en sucrose en de ß-celfunctie in deze groep mensen van middelbare leeftijd."66 Met andere woorden, een bankroet verklaring voor de diabetologie en haar theorieën.