Brotzeit door Udo Pollmer

Eindelijk - de oceaan wordt schoongemaakt! Alles gaat weg! Aan het woord is de voedselchemicus Udo Pollmer, wetenschappelijk directeur van de EU.L.E.-vereniging.

De pacifistische afvalstroom tussen Californië en Hawaï baart de mensen in Duitsland zorgen. Nu mag de jeugd in het kader van het Ocean Cleanup-Project als schoonmaakploeg van de zee alle troep weer in gaan zamelen. Indrukwekkende video's tonen veel plastic verpakkingsafval, dat door helpers uit het water wordt gevist. Nu wekken juist deze reclamespots scepsis op want het plastic afval werd inmiddels aan een nauwkeuriger onderzoek onderworpen, om te weten te komen wat er zoal ronddrijft en waar het vandaan komt. Zonder deze kennis zijn alle maatregelen en verboden drukdoenerij om niets.

Bijna de helft van al het plastic in de Stille Oceaan bestaat niet uit wegwerpkoffiebekers of groenten & fruitzakjes, maar uit vissersgerei: gescheurde netten,...

...touwen, dobbers, palingfuiken, verweesde vismanden enz. Verrast? Daarbij komt nog eens bijna een derde uit Japan, maar niet omdat Japanners hun huisvuil in zee zouden smijten. Het grootste deel ervan werd meegesleept door de tsunami die in 2011 over het land trok. De rest van het afval draagt meestal Chinese karaktertekens.

Met het oog op hoe Chinezen omgaan met afval ziet onze politiek een noodzaak tot politiek handelen, plastic rietjes verbieden en belasting op zakjes heffen onder het voorwendsel dat we de Stille Oceaan schoon willen houden. Het enige effect is dat de burger voortdurend voorgehouden wordt, zij het tandenknarsend te gaan geloven dat hij in ieder geval de bewoners van Oceanië een vriendendienst bewijst. Maar de mensen rondom de Stille Oceaan laat het vrij koud, wat die hansworsten uit Europa zoal denken. Maar toch niet helemaal. In China denkt men er wel over na - maar heel anders dan gehoopt:

Naar Duits karakter....

De Chinezen noemen dergelijke voorbeeldfiguren die hen en de hele wereld op het goede spoor willen zetten “Baizuo”: d.w.z. Westerse elites die zich inzetten voor vrede en gelijkheid om hun morele superioriteitsgevoel te bevredigen. Baizuo’s houden zich bezig met thema’s als het uitsterven van soorten, klimaatverandering, een open samenleving, discriminatie en LGBTQ; hij zet zich in voor politieke correctheid. Baizuo zijn, volgens Chinese literatuur, onwetende en arrogante westerlingen die zichzelf als de redders van de wereld beschouwen. Wij noemen ze goede mensen of, meer recentelijk, activisten.

Waarom deze spot? Is het niet bewonderenswaardig, wanneer jonge mensen al het afval op gaan vissen, die vissers verloren of simpelweg overboord gekiept hebben? Wat is er grappig aan, wanneer het Ocean-Cleanup-team speciale netten aan het oppervlak van de zee plaatst om drijvend materiaal op te vangen om het elders te verwijderen? De vakwereld vindt dat helemaal niet grappig, maritieme onderzoekers zijn geschokt door de onzorgvuldigheid. Wie de zee wil reinigen, heeft meer expertise nodig dan voor het reinigen van een tapijt. Het probleem waar de deskundigen zich zorgen over maken heeft een naam, “Neuston”.

Het Neuston is het ecosysteem dat aan het oppervlak van de zee leeft. Veel van deze uiterst curieuze creaturen zijn voor de meesten van ons onbekend, net als het woord neuston zelf. Het zijn bonte verzamelingen van organismen die als levende eilanden aan de oppervlakte drijven. De vaakst komen daarin voor de bezaantjes of zeilkwallen, en vaak zijn er ook zogenaamde blauwe knopen in te vinden, d.w.z. waterpoliepen waarvan de goudbruine kleine schijfjes omgeven zijn door gekleurde tentakels, meestal blauw, soms turquoise of geel. Zij worden vergezeld door dieppaarse Janthina slakken, die, wanneer ze massaal optreden, ook wel bekend staan als de "Blauwe Vloot".

Het Neuston is niet alleen de thuisbasis van blauwe knopen en lichtgevende slakken. Het blauw glinsterende gazon is dooradert met lila, rode en gouden strengen, die tot wel 50 meter lang zijn. Dit zijn de tentakels van de zeer giftige Portugees oorlogsschepen. Onder hen dwalen blauwe zeedraken, die zich voeden met deze ongewervelden.

Er zijn zeeanemonen, zeepokken, roeipootkreeftjes, van kleur veranderende krabben, zelfs kevers die allemaal in dit omgekeerde rif midden in de open oceaan leven. Het Neuston is een broedplaats voor vele soorten vislarven en een jachtgebied voor argonauten, een soort octopus. Maanvis en lederschildpadden bezoeken deze eilanden om zich te voeden. s Nachts stijgen kwallen op, die als vuurvliegjes fonkelen om zich bij het Neuston aan te sluiten.

Milieu-effect-beoordeling - een farce

De maritiem-biologe Rebecca Helm, professor aan de universiteit van North Carolina, noemt het Neuston "Een oase van bescherming en het leven ver weg op zee". Nu men zich in gaat spannen om de oceaan van plastic te zuiveren, brengt onze onwetendheid dit ecosysteem in gevaar."

Maak niet de vergissing te denken dat activisten alleen plastic opruimen waar het wordt bijeengedreven door oceaanstromingen. Hetzelfde geldt voor het Neuston, het volgt dezelfde stromingen. In de verschillende regio’s van oceanen leven totaal andere soorten, zodat biologen de biodiversiteit van het Neuston bedreigd zien.

En wat zeggen de initiatiefnemers van het Ocean Cleanup-Project daarover? Zij hebben weliswaar een milieu-effect-beoordeling uitgevoerd, een Evironmental Impact Assessment, maar daarin werd dit ecosysteem niet eens genoemd. Dat zou ook dom geweest zijn. Inmiddels is het rapport van de stijlvolle website verdwenen. Daarvoor in de plaats wordt dan een soort tegenbericht gepresenteerd. Maritiem-onderzoekers beklagen zich over de onbenullige antwoorden die ze op vragen krijgen. 

Het ecosysteem zee wordt steeds meer het decor voor zelfverheerlijkers en geldinzamelaars, een gigantische speeltuin voor de Baizuo.

Opmerking: Op het internet worden allerlei verwarrende verklaringen gegeven voor de betreffende vaktermen, en omdat het Neuston vaak ook Pleuston genoemd word: Organismen, die uitsluitend drijvend aan het wateroppervlak leven, worden Pleustons genoemd, terwijl het Neuston een bredere begrip is, dat betrekking heeft op het algehele ecosysteem aan het zeeoppervlak.

Literatuur

Parker L: The great Pacific garbage patch isn’t what you think it is. National Geographic 22. March 2018

Murray CC et al: The influx of marine debris from the Great Japan Tsunami of 2011 to North American shorelines. Marine Pollution Bulletin 2018; 132: 26–32

Helm R: How plastic cleanup threatens the ocean’s living islands. The Atlantic 22. January 2019

Holdway P Maddock L: A comparative survey of neuston: geographical and temporal distribution patterns. Marine Biology 1983; 76: 263–270 

Mileikovsky SA: The “pelagic larvaton” and its role in the biology of the World Ocean, with special reference to pelagic larvae of marine bottom invertebrates. Marine Biology 1972; 16: 13-21

Lipüaroto A et al: Spatial variation in biodiversity patterns of neuston in the Western Mediterranean and Southern Adriatic Seas. Journal of Sea Research 2017; 129: 12–21

Churchill CKC et al: Parallel changes in genital morphology delineate cryptic diversification of planktonic nudibranchs. Proceesdings of the Royal Society B 2013; 280: e20131224

Bieri R: Feeding preferences and rates of the snail, Ianthina prolongata, the barnacle, Lepas anserifera, the nudibranchs, Glaucus atlanticus and Fiona pinnata, and the food web in the marine neuston. Publications of the Seto Marine Biological Laboratory 1966; 14: 161-170

Ocean Cleanup’s environmental-impact assessment: https://theoceancleanup.com/fileadmin/media-archive/Documents/TOC_EIA_2018.pdf

Slat B: The Ocean Cleanup and the Neuston. 6. February 2019 https://theoceancleanup.com/updates/the-ocean-cleanup-and-the-neuston/

Helm R: The Ocean Cleanup struggles to prove it will not harm sea life. Deep Sea News 13. Feb. 2019

Qu Qiuyan: Chinese derogatory social media term for ‘white left’ Western elites spreads. Global Times 21. May 2017