Speuren naar dikmakers
Door Udo Pollmer
Suiker is niet langer dikmaker nummer een – koolzuurhoudend water, huisstof, afbeeldingen van eten of alleen mar de geur van eten zijn minstens even erg. Dat beweren in ieder geval de nieuwste studies. Hoe komen de wetenschappers daar nu op?
De huidige speurtocht naar dikmakers levert steeds weer nieuwe verrassingen op. Nu hebben niet aflatende onderzoekers zelfs onder de sofa een verdachte getraceerd. Daar in het stof loeren immers stoffen, die in het regeerbuisje een of andere soort cellen ertoe verleiden, vetmoleculen op te nemen. En per direct dreigt vetzucht voor kinderen, wanneer ze op de vloer spelen. Voor wie het geloofd! Wanneer stoffen (zogenaamde...
...endocriene disruptoren) uit de omgeving en voeding daadwerkelijk dik maken, dan staat de sojaboon op eenzame hoogte. Geen enkele schadelijke stof kan aan de plantaardige hormonen tippen.
Stond dusverre de suiker in de focus van de strijd tegen de calorieën, nu is er een nieuwe vijand: “Studie wijst uit: …nu maakt zelfs koolzuurhoudend water dik”. Aanleiding voor deze verzuchting is een rattenproef: De 1. Groep knaagdieren kreeg leidingwater, groep 2 en 3 limonade met gewone dan wel kunstmatige suiker, telkens met koolzuur en de 4. Groep limonade zonder CO2. Volgens de studie werden de dieren met koolzuur sneller vet. Want het gas laat de maag uitdijen en dat zorgt er op zijn beurt weer voor de uitstoot van hormonen, die vraatzucht veroorzaakt. Tot dusverre voerde maagoprekking voor een vol gevoel – en de eetlust verdween.
Afbeeldingen van eten wekken de eetlust op
Deze onzin mocht zich desondanks op een grote respons in de media verheugen. Daarbij delen de onderzoekers uit het West Jordaanse land niet eens mee, waaruit hun limonades werkelijk bestonden. Daar ratten niet kunnen boeren, zullen ze bij het drinken de nodige stress gehad hebben. Opvallend is vooral dat ze met zoetstof evenveel aankwamen dan met suiker, maar daarover heerst stilzwijgen.
Bij de leidingwater-ratten kwam het tijdens de proef tussentijds tot een snelle gewichtsafname. Dat doet vermoeden, dat in het water kiemen zaten, die diarree veroorzaakt hebben, met een onvrijwillige gewichtsafname tot gevolg. Men is stomverbaasd wat onze experts uit deze mislukte proef concludeerden: Men blijft slank, wanneer men veel plat water drinkt zonder koolzuur!
In het rijtje van waanideeën voegt zich „Spectrum van de Wetenschap” met de bevinding “aankomen door toekijken”. Niet de luchtbelletjes uit het flesje bruisend water zijn de redactie naar het hoofd gestegen, maar aantrekkelijke afbeeldingen van eten. Die wekken de eetlust op. Voor eters die aan banden zijn gelegd zijn deze problematisch, want ze dienen zichzelf voortduren in de gaten te houden, om de controle niet te verliezen.
Bijzonder erg zou het zijn, wanneer men al hongerig is. Het schier ongelofelijke effect werd onder psychologiestudentes d.m.v. een elektro-encefalogram bevestigd: Foto’s van eten activeren duidelijk het beloningscentrum. En wat zegt dat? Niets. Wie in de etalage iets ziet, wat hem begeert, valt daar niet meteen voor. Overigens: Zonder beloningscentrum zouden we niet slank en rank zijn, maar gevoelloze zombies.
Geen „gezonde voeding“ voor iedereen
Niet alleen de foto’s, ook de geur maakt dik. Aanleiding voor deze melding is een komische studie met muizen: Hun gewicht hing er vanaf, of ze hun voer konden ruiken, of dat hun reukzin werd uitgeschakeld. Bij dezelfde consumptie ontwikkelde het gewicht zich totaal verschillend. Dat lag daaraan, dat de muizen na de blokkade van de reukzin in hogere mate bruin vetweefsel vormden. In bruin vetweefsel worden calorieën verhit, om de bedrijfstemperatuur in het lichaam op peil te houden of om energieoverschotten af te breken. Daardoor werden zelfs vette muizen met vet voer slanker. Toen na enkele weken de reukzin terugkeerde, kwamen de muizen weer aan – zonder meer te eten.
Laat zich dat ook op de mens overdragen? Iets minder, want een klein muizenlichaam reguleert zijn temperatuur anders als de mens; omdat het sneller uitkoelt, heeft het bovendien meer energie nodig. Ook kan dat extreem vette voer de innerlijke sturing overbelast hebben, anders zou het gewicht vermoedelijk enigermate constant gebleven zijn.
Wanneer de proef een ding bewijst, dan is het de gedachte, dat men aan het gewicht zou kunnen zien, wat de ene at, en op een goede dag net zo overwonnen moet worden, als de voorstelling dat er een “gezonde voeding” voor iedereen zou zijn. Eet smakelijk!
Literatuur
Kielon K: Kohlensäure im Wasser macht dick. MDR-Wissen vom 17. Mai 2017
Kassotis CD et al: Characterization of adipogenic activity of house dust extracts and semi-volatile indoor contaminants in 3T3-L1 cells. Environmental Science & Technology 2017; epub ahead of print
Sanders R: Smelling your food makes you fat. Pressemeldung University Berkeley vom 5. July 2017
Garms A: Dick aufgrund von Chemie im Hausstaub? Das steckt dahinter. Welt N24 Online 17. Juli 2017
Viering K: Ernährung: Zunehmen vom Zusehen. Spektrum.de vom 6. Feb. 2015
Eweis DS et al: Carbondioxide in carbonated beverages induces ghrelin release and increased food consumption in male rats: Implications on the onset of obesity. Obesity Research & Clinical Practice 2017;b ahead of print
Riera C et al: The sense of smell Impacts metabolic health and obesity.Cell Metabolism 2017; 26: 198–211
Blechert J et al: Eat your troubles away: Electrocortical experiential correlates fo food image processing are related to emotional eating style and emotional state. Biological Psychology 2014; 96: 94-101
