Encefalopathie
Door Udo Pollmer
Vergeten zijn de tijden, dat BSE de voorpagina’s beheersten. Soortgelijke ziektesymptomen kunnen ook door de consumptie van onrijp fruit optreden. Deze fruitwaan is gevaarlijker dan de gekkekoeienziekte, meent Udo Pollmer.
Begin van het jaar waarschuwden de media voor een “nieuwe BSE-ziektegolf”. Aanleiding was het geval van een 36-jarige Brit, die aan een encefalopathie overleed, die met de gekkekoeienziekte in verbinding gebracht werd. Vermoedelijk had hij zich als klein kind ermee geïnfecteerd. Als oorzaak mag de toenmalige receptuur van potjes babyvoeding aangenomen worden.
Om “chemische toevoegingen” te vermijden, namen de Britse fabrikanten een natuurproduct als emulgator: kalverhersenen. Ook groentepuree werd daarmee zalviger. Daarom waren...
...onder de BSE-slachtoffers ook vegetariërs van kindsbeen af. Worst en vlees zijn als overdrager uitgesloten, want dan zouden vooral oudere mensen er ziek van geworden zijn, die hun leven lang rijkelijk daarvan gegeten hadden. Zij bleven er echter van verschoond.
Bij de gekkekoeienziekte handelt het zich om een encefalopathie – een verzamelbegrip voor een beschadiging van het brein. Naast BSE, de Boviene Spongiformen Encefalopathie bestaan er meerdere, die door voedingsmiddelen veroorzaakt worden. In de Indiase provincie Bihar sterven jaarlijks begin juni vele kinderen. ’s Avonds gaan ze nog blakend van gezondheid naar bed, midden in de nacht beginnen ze te huilen, ze krijgen krampen, verliezen het bewustzijn en overlijden vaak op weg naar de arts. Doodsoorzaak is net als bij de gekkekoeienziekte een encefalopathie.
Dood door onrijpe litschi’s
Wat opvalt is, dat vadertje dood altijd aan het begin van de litschi oogst onderweg is. Ook uit andere productiegebieden in Vietnam of Bangladesh worden sterfgevallen van kinderen gemeld. Oorzaak is niet zoiets als een pesticide, het zijn veelmeer de inhoudsstoffen, die zich vooral in onrijpe vruchten bevinden, in het bijzonder het hypoglycine en zijn chemische verwanten. Ze zorgen voor een snelle en levensgevaarlijke bloedsuikerdaling. Wanneer de kinderen overdag hun buikjes vol hebben gegeten, dan laten ze hun avondeten staan, de levensreddende toevoer van glucose blijft achter, en ten gevolge daarvan worden de hersenen ernstig beschadigd.
Ondertussen worden de ouders erop gewezen, de consumptie van litschi’s te beperken, de kinderen tijdens de oogsttijd steeds een avondmaaltijd te geven en in het geval van een vergiftiging direct suiker te geven. Het aantal sterfgevallen is daardoor aanzienlijk gedaald. Niettemin vergen litschi’s nog altijd veel slachtoffers. Deze giffen die een ondersuikering bewerkstelligen zijn ook vertegenwoordigt in andere zuidvruchten zoals de rambutan en de longan, die net als de litschi allemaal lid zijn van de zeepboomfamilie. Nog een vertegenwoordiger uit deze plantenfamilie groeit in West-Afrika en de Caraïben: de akee-vrucht. Op Jamaica is het een basisvoedingsmiddel. Ook daar vergt hun gehalte aan hypoglycine slachtoffers, zei het veel minder. Op Jamica weten de mensen immers dat akee nooit onrijp gegeten mag worden; pas wanneer ze volrijp zijn, worden ze gegeten, - vaak nog gekookt, en het kookwater met het overblijvende gif wordt weggegooid. Met vruchten kun je nu eenmaal niet spotten.
Suiker helpt tegen de vergiftiging
In West-Afrika daarentegen komen sterfgevallen onder kinderen veel vaker voor, zeker bij misoogsten. Wanneer er een tekort is aan pap, die daar graag met suiker gegeten word, dan zijn er alleen akeevruchten. Echter zonder de pap kunnen deze voor de kinderen dodelijk zijn. Bovendien neemt de gif werking toe bij herhaaldelijke consumptie.
Geen smoesjes a.u.b.: Natuurlijk kunnen daar waar tekorten heersen, zeldzame dingen plaats vinden, maar in onze wereld van overvoeding zal dat geen “gevaar“ zijn. Fout: Bij ons bestaan er talloze voedsel-grillen. Voor een bedreigende hypoglykemie na een litschi-dieet – tja, zoiets bestaat echt – volstaat het, het avondeten over te slaan – in de narrengezelschap van bewuste eters heet dat ‘menu-skipping’. Andere proberen, kinderen door calorieënbeperking te ontvetten – maar het maakt biologisch niet uit, of er door misoogsten hongersnood heerst, of een kind op caloriearme kost gezet word – honger blijft honger.
Of een encefalopathie aan de gekkekoeienziekte te danken is, of een vergiftiging door exotische vruchten, maakt uiteindelijk niets uit. Alleen komt de dood door een vruchten-encefalopathie op deze wereld veel vaker voor. Eet smakelijk!
Literatuur
Rüschemeyer G: Chronik eines angekündigten Todes. Frankfurter Allgemeine Online 23. Jan 2017
Zinkant K: Forscher fürchten neue BSE-Krankheitswelle. Süddeutsche.de vom 19. Jan. 2017
Spencer PS et al: Probable toxic cause for suspected lychee-linked viral encephalitis. Emerging Infectious Diseases 2015; 21: 904-905
Shrivastava A et al: Outbreaks of unexplained neurologic illness — Muzaffarpur, India, 2013–2014. MMWR 2015; 64: 49-53
Jahn TJ, Das M: Outbreaks of hypoglycemic encephalopathy in Muzaffarpur, India: Are these caused by toxins in litchi fruit? Indian Pediatrics 2016; 53: 399
Vashishtha VM: Counterpoint. Indian Pediatrics 2016; 53: 399-401
Gymondo: Litschi – Gesundes Naschen dank lecker verpackten Nährstoffen. Gymondo-Magazin Online 30. Juli 2014
Shrivastava A et al: Association of acute toxic encephlopathy with litchi consumption in an outbreak in Muzaffarpur, India 2014: a case-control study. Lancet Global Health. 2017; 5: e458-e466
Isenberg SL et al: Quantification of Toxins in Soapberry (Sapindaceae) Arils: Hypoglycin A and Methylenecyclopropylglycine. Journal of Agricultural & Food Chemistry 2016; 64: 5607-5613
Gaillard Y et al: Fatal intoxication due to ackee (Blighia sapida) in Suriname and French Guyana. GC-MS detection and quantification of hypoglycin-A. Forensic Science International 2011; 206: e103-107
Meda HA et al: Epidemic of fatal encephalopathy in preschool children in Burkina Faso and consumption of unripe ackee (Blighia sapida) fruit. Lancet 1999; 353: 536-540
Sander J et al: Quantification of Methylenecyclopropyl Compounds and Acyl Conjugates by UPLC-MS/MS in the Study of the Biochemical Effects of the Ingestion of Canned Ackee (Blighia sapida) and Lychee (Litchi chinensis). Journal of Agricultural & Food Chemistry 2017; 65: 2603-2608
Katibi OS et al: Case Report: Ackee fruit poisoning in eight siblings: implication for public health awareness. American Journal of Tropical Medicine and Hygiene 2015; 93: 1122-1123
Foungbe S et al: Etude expérimentale de la toxicité des arilles de Blighia sapida (Sapindacées) en rapport avec l'intoxication des enfants de Katiola (Côte-d'Ivoire). Annales Pharmaceutiques Francaises 1986; 44: 509-514
