Vitamine D
Door Udo Pollmer
Vitamine D zou als wondermiddel bij depressies, kanker en mulitple sclerose helpen. Studies laten echter zien, dat het wonderwapen misschien toch geen wonderen verricht.
Waarom eigenlijk slikken steeds meer mensen de zogenaamde “Zonnevitamine” – ook wel vitamine D genaamd? Moeten we voortaan de zon met lepeltjes eten, omdat ze er in de nacht stiekem vandoor is gegaan? Ondertussen heeft de trend zich – aldus de New York Times – tot een “religie” van wereldse proporties gemaakt. Anderen noemen het een pandemie – een epidemie zoals de uitbraak van de pest. In heel de wereld, ook in de zonovergoten tropen, word vitamine D – soms hoog gedoseerd – verzwolgen. Maar waaraan geloven deze mensen? Zeker niet aan de zonnegod van de oude Egyptenaren.
Middel tegen alle kwalen
Wanneer het er om gaat, de bron van eigenzinnige gezondheidstrends op te sporen, loont zich een blik op het internet. Een vloed van professioneel vormgegeven websites klaagt over een algemeen tekort – met subtiele tot ernstige gevolgen. De verschijnselen worden gevormd door de gebruikelijke reclameproza voor voedingssupplementen: moeheid,...
...slap gevoel, depressies, kanker, hartinfarcten, reuma, diabetes, osteoporose, ja zelfs schizofrenie of multiple sclerose alsook bijna alle verdere bekende ziekten word gerekend tot de verschijningsvormen van een D-gebrek.
Daarbij heeft vitamine D in het lichaam vooral een functie: Het regelt de opname van fosfaat en calcium en daarmee de botdichtheid. Een overdosis is daarbij even ongewenst als een tekort. Bij ons is een tekort echter zeldzaam. Lichttekort komt vaker voor – maar daglicht heeft nog vele werkingen meer op de stofwisseling als vitamine D – daarom kan men een tekort aan daglicht alleen in zeldzame gevallen door pillen compenseren.
Tot dusverre golden waardes van 10 tot 20 nanogram vitamine D per ml bloed als “normaal”. Maar nu, aldus beweren de betreffende gezondheidsberichten, volstaan deze 20 nanogram “bij lange na niet meer, om later het risico op kanker of hart- en vaatziekten te verlagen”. Optimaal zou 50 tot 75 nanogram zijn. Dus kan ook vakantiegangers, die bruingebrand vanuit het Zuiden huiswaarts keren, de diagnose “vitaminetekort” dreigen.
Vraagt men de verkoper, hoe ze op hun exorbitante adviezen komen, heet het veelzeggend, tegenwoordig worden gewoon veel hogere waardes aanbevolen, want hoe meer er daarvan door je lichaam stromen, des te beter. Daarbij moeten we niet vergeten, dat het zich hier niet om een vitamine, maar in werkelijkheid om een hormoon handelt, net zoals het oestrogeen in de pil of het cortison.
Het nut is dubieus
Nu tonen zuivere geplande studies – dus dubbelblind, placebogecontroleerd en met klinisch relevante eindpunten – al jaren geen aantoonbaar nut door de inname van vitamine D. Het jongste onderzoek van deze soort, in april verschenen in een toonaangevend cardiologen-journaal gaf onder 5000 deelnemers geen preventieve werking voor het hartinfarct – ook niet in verbinding met calcium. Een verdere studie van maart 2017 met meer dan 2000 oudere dames bracht ook na vier jaren geen bescherming tegen kanker. Aan de business zal dat geen afbreuk doen.
Een lucratieve nevenwerking van een sterk verhoogde toevoer is namelijk eetlustverlies. Daarmee worden schier onbegrensde afzetmogelijkheden geopend. Vitaminegebrek als oorzaak van heupvet? Wat voor een ontlastende verklaring voor terneergeslagen dikkertjes! Een van de vele vermeende reddende strohalmen, die op het Internet er alleen maar op wachten, tegen betaling genomen te worden. Welke omvang dit hormoonmisbruik ondertussen bereikt heeft, laat zich aan de Google-treffers aflezen: bij “Vitamine D” en “afnemen” zijn het er over de 400.000. Met fysiologische, dus onbedenkelijke doseringen, is er niets te willen.
Wie de vertwijfeling van vele mensen kent, die met alle beschikbare middelen van hun vetrolletje af willen komen, vermoedt natuurlijk, dat bij uitblijvend resultaat snel de dosis maar eens verhoogd wordt. Eetlustverlies is overigens een kenmerkend teken van vele vergiftigingen. Vermoedelijk zou men onder het voorwenden van een slankheidselixer zelfs rattenvergif verkopen. Overigens: Hoog gedoseerd wordt vitamine D daadwerkelijk voor de rattenbestrijding ingezet. Eet smakelijk!
Literatuur
Kolata G: Why are so many people popping vitamin D? New York Times 11. April 2017
Boss H: So wichtig ist Vitamin D (Cholecalciferol). Abenteuer Heilung 05.12.2011, abgerufen am 20. April 2017 http://www.horstboss.de/de/veroeffentlichungen/tipp-der-woche/so-wichtig-ist-vitamin-d-cholecalciferol/022fef64ac10d151becbcfabf8ea6ec5.html
Anon: Vitamin D: Grenzwerte des Vitamins. Focus Online, abgerufen am 20. April 2017
Manson JE et al: Vitamin D deficiency – ist there really a pandemic? New England Journal of Medicine 2016; 375: 1817-1820
Ross AC et al: Dietary Reference Intakes; Calcium, Vitamin D. National Acadmies Press, Washington 2010