Discussie om gier en kunstmest
Door Udo Pollmer

Vergiftigt gier en kunstmest het Duitse grondwater? Een klacht van de EU-commissie stelt dat. Levensmiddelen-technicus kan daarover alleen maar zijn hoofd schudden.

Volgt men de berichten op TV, dan dreigt ons allemaal veel overlast door de gier, die zich ophoopt in de stallen. Want deze “verpest” kennelijk ons drinkwater met nitraat. Nitraat is volgens de ZDF bovendien ook nog “kankerverwekkend”. Dom alleen dat ook in groente rijkelijk nitraat zit, vaak 10-maal, soms 100-maal zoveel als in drinkwater.

Zodoende zou een kropje sla, ruccola en boerenmoes een eersterangs kanker risico vormen. Onder ons: Het risico op kanker stamt uit een vroeger gangbare theorie uit het jaar 1980, maar heeft zich ondertussen als onhoudbaar bewezen. Daarom kunt u uw groente ondanks het nitraat met genoegen nuttigen.

Om misverstanden te voorkomen: Het nog niet gezuiverde water, dat de waterzuiveringsinstallaties bewerken, is geen kristalhelder nat,...

...dat uit grotten borrelt, waarin milieudwergen over de het zuiver houden van de bronnen waken, maar is vaak een troebele, zware-metalen houdende, stinkende roest soep. Bij de opwerking worden de naar stinkbommen ruikende zwavelwaterstoffen verwijdert, vervolgens mangaan en ijzer. Water kan in principe alles bevatten, wat ook de mijnwerkers uit de diepte naar boven brengen, zoals ertsen, zwavel of cadmium.

Wijn en groenten gedijen op nitraat doorlatende bodem

Terug naar de nitraat: Koplopers zijn niet zoals gedacht de gebieden met veel veehouderij, maar gebieden in Rheinland-Pfalz zonder vee – en is dat al decennialang. Voor de belasting van het water zijn daar de verbouw van groente en wijnbouw verantwoordelijk. Ze hebben veel stikstof nodig en gedijen op bodems, die tamelijk nitraat doorlatend zijn. Ook al is de wijn praktisch vrij van nitraat, dan nog kan het grondwater beduidend belast zijn. Zou het dan niet meer op zijn plaats zijn, om i.p.v. de gebruikelijke gierton toch liever een wijnvat te laten zien?

De gier word namelijk door speciale firma’s uit gebieden met veel vee – dus bodems die niet geschikt zijn voor graan of groente – naar die regio’s gebracht, die geen dieren meer houden en mest kunnen gebruiken. Ze houden geen dieren omdat dat zonde is van hun akkers. De boer produceert wanneer maar mogelijk voedsel voor de mens, want dat word goed betaald. Voedermiddelen verbouwd hij alleen, wanneer het niet anders kan. Voedermiddelen moeten goedkoop zijn, omdat vlees goedkoop moet zijn.

Maar ook zonder groente – en wijnbouw kunnen de nitraatgehaltes in het water aanzienlijk zijn. Bijvoorbeeld in natuurbeschermingsgebieden. Dat ligt aan de bodemstructuur en aan het bodemleven. Op de grond leven microben, die nitraat afbreken, zodat het water, dat uit de diepte gehaald word, in de regel onbelast is. Daarom zijn er vee rijke gebieden zonder enig nitraatprobleem. Daarnaast zijn er ook gebieden, zoals zandgronden, die zo goed luchtdoorlatend zijn, dat daar de nitraat vretende bacteriën niet kunnen overleven. Daarom kan grondwater ook in natuurbeschermingsgebieden op natuurlijke wijze belast zijn, want nitraat word ook uit de rottende biomassa vrijgemaakt.

De energieplant maïs heeft veel stikstof in de bodem nodig

Natuurlijk draagt ook de tuinbouw bij aan de belasting. Nu moeten we naast het verbouwen van groente ook de biogasinstallaties noemen: De ‘energie van de akker’ vereist hoge opbrengsten – daarom is maïs de ideale energieplant. Helaas verlangt maïs een zware stikstofbemesting. Daar de plant ideaal voor een lichte bodem is, die goed luchtdoorlatend zijn, word ook daar het nitraat niet meer afgebroken. Zodoende belast de groene energie het grondwater. Desondanks: Ons grondwater is geenszins met nitraat “verpest”.

Blijft de vraag: Waarom moet Duitsland zich dan voor het Europese Gerechtshof voor het nitraat in het water verantwoorden? Dat hebben onze milieu politici mooi voor elkaar gebracht: Ze hebben bewerkstelligt, dat van de duizenden voorhanden zijnde meetplekken er maar 162 in Brussel aangemeld werden, namelijk diegene, die duidelijk belast zijn. De zuivere bronnen werden verzwegen voor de EU. Zo kan men later door drastische maatregelen voor de boeren de redder van het milieu spelen.

Jaren geleden hebben de waterzuiveringsbedrijven dure installaties geïnstalleerd, waarmee het nitraat zich betrouwbaar laat verwijderen. Op dit moment zijn bijna alle installaties stilgelegd. Waarom toch? Eet smakelijk!

Literatuur :

Plaß C: Gülle im Glas. Tagesschau.de 16. September 2016

Döschner J: Nitrat im Wasser: EU-Klage konsequent und überfällig. WDR 7. November 2016

Keckl G: Nitrat im Grundwasser: Grüner Populismus. Posting vom 22.Oktober 2016 http://www.keckl.de/texte/ZEIT_Kommentar.pdf

Keckl G: Volksverdummung à la "Waldsterben": Nitrate im Wasser. Posting vom 29. April 2016 http://www.keckl.de/texte/Volksverdummung.pdf

Bauer Willi: Staatliche Manipulation? – oder – Wie inszeniert man einen Skandal! Posting vom 30. April 2016 http://www.bauerwilli.com/staatliche-manipulation/

Neumann J: Messnetz zur Nitratrichtlinie. Aktueller Sachstand aus Sicht der LAWA. 1. Wiesbadener Grundwassertag, 24. September 2014

Grupe H: EU-Klage wegen Grundwasserbelastung – Deutschland benötigt ein aussagekräftiges Nitratmessnetz. Bundesumweltportal 13. Nov. 2016