Calorievrije zoetstoffen
Door Udo Pollmer
Moedermelk weerspiegelt op geheel eigen wijze de technische en sociale ontwikkelingen. Een, twee, generaties geleden waren het vooral plantenbeschermingsmiddelen, die via de voeding in het lichaamsvet en vandaaruit via de borstvoeding in de zuigelingen belanden.
Op grond van publiekelijke protesten werd het gebruik van de destijds gebruikelijke chloor-organische pesticiden stap voor stap verboden. Daardoor daalden de residuen langzaam maar gestaag en tegenwoordig zijn ze onbeduidend. Nu duikt kennelijk de volgende generatie chloor-organische chemicaliën in de dagelijkse voeding van zuigelingen op. Echter dit...
...keer zwijgt de parochie van milieuactivisten en gezondheidsvoorlichters.
Mollige baby’s dankzij de calorievrije zoetstof?
Het handelt hierbij om sucralose. Sucralose is een van de drie kunstmatige zoetstoffen, die ondertussen vaak in de moedermelk worden aangetroffen; bij de beide anderen handelt het zich om acesulfam K en sacharine. Maar zouden deze verontreinigingen bij de pasgeborenen überhaupt ongewenste werkingen kunnen ontvouwen? Deze vraag werd nu in het kader van een prospectieve studie met meer dan 3000 zwangeren beantwoord: Volgens de studie namen zuigelingen, waarvan de moeders zoetstoffen consumeerden, duidelijk sneller toe. Op een leeftijd van een jaar waren ze dubbel zo vaak “overgewichtig” als baby’s van moeders, die beleefd bedankten voor de calorievrije zoetigheid.
In het Duitstalige gebied berichtte buiten het Ärzteblatt kennelijk niemand daarover. De medische journalisten waarschuwen echter voor de conclusie, dat zoetstoffen dik zouden kunnen maken. Daarbij hadden de onderzoekers rekening gehouden met alle denkbare invloed factoren zoals calorieën toevoer, overgewicht van de moeder, roken enzovoorts. Maar op de een of andere manier paste de bevinding niet in de kraam van de media. “Spiegel Online” gaf er de voorkeur aan om geagiteerd te berichten over kleine kinderen, die dikker werden door allerlei milieugiffen, die ze als potentiële “stofwisselings-stoorder” kenmerkten, aldus de speculatie. De zoetstoffen werden met geen woord genoemd. Toch zijn dat al lang prominente milieugiffen in wateren, ja zelfs in het drinkwater zijn ze aantoonbaar.
Vele zoetstoffen worden als mesthulpmiddel gebruikt
De kwestie met de dikke zuigelingen komt niet als een verrassing want een hele reeks studies had al aangetoond, dat jongeren en volwassenen sneller dik worden van dieet-limonades dan van suikerhoudende frisdranken. Ook worden binnen de EU op legale wijze vele zoetstoffen ingezet bij de vetmesterij. In ieder geval blijft het vee de sucralose bespaard, vermoedelijk om het milieu niet met schadelijke chloor-organische stoffen te belasten. Toegelaten zijn kunstmatige zoetstoffen voor varkens, runderen en schapen – te beginnen na het spenen tot aan de slachting. Dat is alleen van voordeel, wanneer men met minder voer een snellere aanwas bereikt.
Het mechanisme kent men al lang: zoetstoffen veroorzaken de pre-absorptieve insulinereflex. Word er op de tong zoetigheid waargenomen, dan komt het binnen twee minuten tot een kleine insuline uitstoot. Dat bevordert ondersuikering en zorgt ervoor dat het lichaam omschakelt naar de energie spaarstand. Bij dieren daalt de inwendige temperatuur, bij mensen is het voldoende om de doorbloeding van de huid te verminderen – omdat hij geen isolerend vel heeft. Daardoor kan er zoveel energie bespaart worden, dat het organisme zich een paar extra vetrolletjes veroorloven kan.
Stijging van beroertes en hartinfarcten
Ook wanneer men de gewichtstoename af wil doen als niet belangrijk, dan herbergt de langdurig consumptie van zoetstoffen toch ook ernstige risico’s voor de gezondheid in zich: Ze beschadigen net zoals antibiotica de darmflora. Op deze manier kunnen ze stofwisselingsstoornissen veroorzaken, met name een glucose intolerantie en daarmee diabetes, aldus het resultaat van een Israëlische onderzoeksgroep, dat wereldwijd voor furore zorgde. Bij een regelmatige consumptie komt daar nog een gevolg bij – zoals de Northern Manhattan-Studie op indrukwekkende wijze heeft aangetoond – n.l. een duidelijke stijging van het aantal beroertes en hartinfarcten.
Misschien is het origineel uit suikerriet en suikerbiet dan toch beter als zijn naam? Uiteindelijk wordt ook het bovenkamertje van de mensen met echte suiker aangedreven – en nooit met kunstmatige zoetstoffen. Eet smakelijk!
Literatuur
http://www.gesundheitsstadt-berlin.de/suessstoffkonsum-der-mutter-macht-kinder-dick-10390/
Anon: Künstliche Süßstoffe in der Schwangerschaft machen Kinder dicker. Ärzteblatt Online 9. Mai 2016
Azad MB et al: Association between artificially sweetened beverage consumption during pregnancy and infant body mass index. JAMA Pediatrics 2016; epub ahead of print
Suez J et al: Artificial sweeteners induce glucose intolerance by altering the gut microbiota. Nature 2014; 514: 181-186
Pepino MY: Metabolic effects of non-nutritive sweeteners. Physiology & Behavior 2015; 152: 450-455
Weber N: Dick durch Chemikalien? Spiegel Online 19. Mai 2016
Paganini-Hill A et al: Non-alcoholic beverage and caffeine consumption and mortality: The Leisure World Cohort Study. Preventive Medicine 2007; 44: 305-310
Polyak E et al: Effects of artificial sweeteners on body weight, food and drink intake. Acta Physiologica Hungarica 2010; 97: 401-407
Fowler SPG et al: Fueling the obesity epidemic? Artificially sweetened beverage use and long-term weight gain. Obesity 2008; 16: 1894-1900
Gardener H et al Diet soft drink consumption is associated with an increased risk of vascular events in the Northern Manhattan Study. Journal of General Internal Medicine 2012; 27: 1120-1126
Fowler SPG et al: Diet soda is associated with long-term increases in waist circumference in a bi-ethnic cohort of older adults: The San Antonio Longitudinal Study of Aging. Journal of the American Geriatric Society 2015; 63: 708-715
Sylvetsky AC et al: Nonnutritive sweeteners in breast milk. Journal of Toxicology and Environmental Health Part A 2015; 78: 1029-1032
Swithers SE: Not-so-healthy sugar substitutes? Current Opinion in Behavioral Sciences 2016; 9: 106-110
Odegaard AO et al: Beverage habits and mortality in Chinese adults. Journal of Nutrition 2015; 145: 595-604
Swithers SE, Davidson TL: A role for sweet taste: calorie predictive relations on energy regulation by rats. Behavioral Neuroscience 2008; 122: 161-175
O’Neil C et al: Association of candy consumption with body weight measures, other health risk factors for cardiovascular disease, and diet quality in US children and adolescents: NHANES 1999-2004. Food & Nutrition Research 2011; 55: e5794
Directorate General for Health and Food Safety, Directorate G - Veterinary and International affairs Unit G1 – Animal Nutrition: European Union Register of Feed Additives pursuant to Regulation (EC) No 1831/2003 Annex I: List of additives. European Union Register of Feed Additives. Edition 230 19.05.2016
Scheurer M et al: Analysis and occurrence of seven artificial sweeteners in German waste water and surface water and in soil aquifer treatment (SAT). Analytical and Bioanalytical Chemistry 2009; 6: 1585-1594
Arbeláez P et al: Determination of high-intensity sweeteners in river water and wastewater by solid-phase extraction and liquid chromatography-tandem mass spectrometry. Journal of Chromatography A 2015; 1393: 106-114
Buerge IJ, Poiger T: Acesulfam: ein künstlicher Süßstoff als Abwasserindikator. Nachrichten aus der Chemie 2011; 59: 1084-1086
