Het sprookje van de voeding voor de geest
Door Udo Pollmer
De geestelijke gezondheid is een hoog goed. Onlangs werd het door voedingsexperts als nieuw, tot dusverre onbekend terrein ontdekt. Sindsdien verschijnt er een stroom aan raadgevingen, die het bovenkamertje wakker moeten houden. Udo Pollmer wrijft zich verbaast door zijn ogen.
Viert u ’s avonds laat uw verjaardag niet al te zeer – denk toch aan uw hersenen. “Nachtelijke snacks kunnen u dommer maken”, zo waarschuwt het weekblad Focus. Tot nu toe wisten we alleen, dat men zijn verstand met jenever weg kan zuipen. Tegenwoordig lukt dat kennelijk ook met bonensoep op het middernachtelijk uur.
Gaat men op zoek naar de bron van deze curieuze melding, dan belandt men in Los Angeles. Daar hebben onderzoekers een paar muizen rustig laten slapen, terwijl anderen om middernacht gewekt werden, om hen voer te verstrekken. De Focus bericht: “De ene groep...
...werd overdag gevoerd, de andere op tijden waarop de dieren eigenlijk slapen.” Nu ja – de schadelijke knaagdieren zijn weliswaar eerder ’s nachts actief, in zoverre zijn de resultaten misschien beter van toepassing op journalisten, die vaak tot diep in de nacht doorwerken.
14 dagen later werden de muizen gedresseerd. Dieren die niet door mochten slapen, omdat ze moesten eten, kwamen bij de testen zoals verwacht slechter uit de bus. Echter deze banaliteit werd meteen in een voedingsadvies omgezet. Nachtelijk eten maakt dom en zijn verantwoordelijk voor leerproblemen. Dat klinkt zeer naar niet uitgeslapen, hongerige redacteuren.
Maar ook overdag loert er op tafel gevaar voor het IQ: “Deze levensmiddelen maken gek, zo fantaseert een darmspecialist: “Wanneer u bij het eten niet dommer wilt worden”, dient u geen tarwe meer te eten, want dat veroorzaakt “ernstige schade aan ons brein”. Daarentegen maakt het afzien van “goedkope koolhydraten” slimmer. Kennelijk is de ooghoek van deze experts enigszins beperkt, anders zou hij weten, dat ook ons brein op de goedkope koolhydraat glucose – geproduceerd uit brood, aardappelen en noedels – draait.
Vijf jaar jonger door mediterrane kost?
De ÄrzteZeitung serveert een therapeutische lekkernij. Ze verzekeren dat mediterrane kost minstens vijf jaar jonger maakt. Vaarwel denksport – laat uw sudoko liggen en bestelt u simpelweg een portie spaghetti. Ook de NDR-Ratgeber zal de strijd tegen de vergeetachtigheid wel niet meer winnen. Aan de Alster zou namelijk de consumptie van courgette bescherming bieden tegen dementie. Daarbij zou met een fatsoenlijke portie gebakken aardappelen met gebakken vis het publiek deze pijnlijke ervaring bespaart gebleven zijn. Het breien van de normale Hanseaten functioneert nog altijd niet met courgette of ballaststoffen-rijk stro, maar met energie, dus de calorieën van verzadigende gerechten.
Het heet weliswaar, plenus venter non studet libenter – een volle buik studeert niet graag. Wie zich ’s middags verzadigt, vervalt in een lichte eet-narcose en word een beetje moe. De buik is met de spijsvertering bezig en wordt goed doorbloed – het brein heeft dan een beetje geduld nodig, een middagslaapje. Echter spoedig stroomt de bloedsuiker in de bloedbaan en het brein krijgt zijn voeding voor de zenuwen, concentratie en denken gaat dan weer gemakkelijker. Wie op dieet is, runt zijn bovenkamertje op de spaarstand – met alle gevolgen voor zijn intellectuele prestaties.
Eigenlijk is de voorstelling, dat onze hersenen speciaal Brainfood nodig zou hebben, niets anders als het idee van de Neurenbergse trechter in een modern jasje. Wanneer men kennis al niet meer mechanisch in het hoofd kan gieten, dan probeert men nu in alle ernst, verstand met het saladecouvert te voeden. Maar zelfs op dit overdreven idee is ons brein voorbereid: Het beschermt zichzelf door zijn hersen-bloed barrière tegen de vele “gezonde” stoffen uit volkoren, courgette en spinazie – zodat het geen schade oploopt. Eet smakelijk!
Literatuur
Becker M: Lernschwächen und Erinnerungslücken: Deshalb können Mitternachtssnacks dümmer machen. Focus Online 1. März 2015
Loh DH et al: Misaligned feeding impairs memories. eLife 2015; 4: e09460
Anon: Besser und gesünder essen - Achtung! Diese Lebensmittel machen blöd! News.de Ratgeber 2. März 2015
Strunz U: Warum macht die Nudel dumm? Heyne, München 2015
Anon: Mittelmeerkost hält das Gehirn fit. NDR Online, Ratgeber vom 12. Januar 2016
Müller T: Hirn um fünf Jahre jünger. ÄrzteZeitung 5. Januar 2016
Melville L: Spezielle Diät schützt vor Alzheimer. Netdoktor.de vom 25. März 2015
Morris MC et al: MIND diet associated with reduced incidence of Alzheimer’s diease. Alzheimer’s & Dementia 2015; 11: 1007-1014
Gu Y et al: Mediterranean-type diet and brain volumes in an elderly population. Neurology 2015; 88: Suppl S36.008
Gu Y et al: Mediterranean diet and brain structure in a multiethnic elderly cohort. Neurology 2015; 85: 1744-1751
NEL Systematic Review: What is the relationship between dietary patterns and risk of dementia/cognitive impairment/Alzheimer’s disease? Technical Abstract, USDA Nutrition Evidence Library 2015
