Brotzeit door Udo Pollmer
Kent u de celebrity-kok die met de slogan werft dat hij "geniaal gezond" kookt? Het gaat over Jamie Oliver, voor sommige helemaal de Britse versie van Sarah Wiener. Bekend werd hij doordat hij tijdens zijn missie voor het gezonde voedsel de fastfood gigant Mcdonald's op de knieën dwong. Deze had voor zijn hamburgers stiekem een "Pink Slime" een rozig slijm gebruikt.
Jaren geleden, had de fastfoodketen besloten om tegemoet te komen aan de wens tot “gezondere" hamburgers en het gehakt voor de Amerikaanse markt niet alleen hygiënischer, maar ook vetarmer aan te bieden. Het publiek juichte deze stap toe, eindelijk werd er iets voor de gezondheid gedaan.
Het procedé was allesbehalve geheim: Rundergehakt werd zolang...
...verhit totdat het vet vloeibaar werd en eruit gecentrifugeerd kon worden. Het vetarme gehakt werd kort met ammoniak bedampt wat de kiemen doodt – bij gehakt doorgaans zinvol. De ammoniak residuen liggen per burger op ongeveer 1 milligram – minder dan in salami of camembert.
Iedereen die is gekant tegen het weggooien van levensmiddelen, mag naar hartenlust toeslaan: immers een hamburger is volgens Amerikaanse begrippen, datgene wat overblijft nadat alle waardevolle stukken vlees verwijderd werden. Wie zich geen steaks veroorloven kan of wil, grijpt naar de hamburger. Dit noemt men ecologie in het leven van alledag. In Europa is dit procedé nooit in zwang geraakt, hier werd gehakt gemaakt van de magere kwarten van melkkoeien.
De keuken van de straat op Britse wijze
Jamie Oliver verwierf zich dank zijn dubieuze Pink-Slime-Campagne een reputatie als onverschrokken voorlichter. Dat hinderde hem echter niet, om als adviseur van bovengenoemd bedrijf actief te worden. Hij is de laatste, die zich over walgelijke praktijken op zou mogen winden. Per slot van rekening heeft hij samen met zijn compaan Fergus Drennan de "Roadkill Cuisine" bedacht.
Daarin konden de koks eindelijk eens laten zien, wat ze in hun mars hadden, hoe men slager, het is Roadkill, doodgereden katten en dassen lekker kan braden. Wat dacht u van hamburgers uit egels of bunzings in plaats van rundergehakt, alias "Pink slijm"? Wild van de straat zou gezonder zijn dan worst van de immers "vers, regionaal, seizoensgebonden en voedzaam."
Waaraan herkent een sterren kok, of aas langs de kant van de weg daadwerkelijk ongeval-vers is? Het mag, aldus de expert, maximaal vier dagen gelegen hebben. Nu heeft aas noch een overlijdensakte noch een maximale houdbaarheidsdatum als opdruk. Niemand weet, waaraan het crepeerde, door de autoband, het miltvuur of een vergiftiging. Uw Roadkill, heer Oliver, zit er geniaal naast.
Na de aas-keuken kwamen de schoolkantines in Olivers vizier: onder grote bijval kookte hij zo’n echt gezond voedsel - maar de kinderen bliefden het niet. Moeders reikten hen voedselpakketten aan door de staven van de pauzeerplaatsen. Bj demonstraties eisten ouders met hun kinderen: "we willen ons eten terug." Daar Britten er niet om bekend staan aan tafel kieskeurig te zijn, doet vermoeden hoe lekker de menu’s geweest mogen zijn. En dan wil heer Oliver fastfood zwart maken!
Restaurant Chez Michelle: Koken voor de afvalton
Sprekend over de walgelijke keuken: In de VS, wilde First Lady Michelle Obama het zich niet laten ontgaan, de kroost van de natie naar haar pijpen te laten dansen. Haar programma “Healthy Hunger-Free Kids” diende ervoor om bij de scholieren broccoli en volkoren in de maag splitsen. Tezelfdertijd werd de portiegrote van populair voedsel sterk verminderd, vanzelfsprekend werd zout en suiker gereduceerd.
"De broccoli," aldus een toezichthouder, “belandt altijd in de vuilnisbak", gevolgd door volkoren. Wat een verspilling! Cops patrouilleren langs schoolwegen, opdat niemand zich stiekem van fastfood voorziet. Op schoolpleinen floreert de zwarte markt, de kinderen dealden vooral met suiker en zout. Zo leerden ze iets voor de rest van hun leven!
Miljoenen ouders bevrijden hun kinderen van dit honger-vrije programma. Sommigen haalden tijdens de lunch hun spruiten van school en brachten hen linea recta naar het dichtstbijzijnde fastfoodrestaurant, zodat ze hun honger konden stoppen. Hongerige studenten kunnen zich nu eenmaal niet concentreren in de klas. Er wordt ook geen enkel kind slank van miezerig eten. Het afzien op calorieën remt alleen de groei.
Schelmen keuken: Klimaatgezonde kabeljauw
Voor de lokale deskundigen een welkome aanleiding om er nog een schepje bovenop te doen en daarvoor geld te eisen van minister Klöckner. Als voorbeeld noemen we hier een brochure van de consumenten centrale NRW: Daarop zet een jonge man grote ogen op bij het zen van een dungesneden schijfje komkommer, alsof hij net een droomvrouw had ontdekt in de salade kom. De bedoelingen zien er echter minder smakelijk uit: "Klimaatgezonde schoolcatering - een leidraad tot handelen."
Natuurlijk wordt daarin de aardsvijand van onnadenkende voedingsadviseurs als een gevaar voor het klimaat gehekeld: frietjes, de groente van het kwaad. Ze worden ervan beschuldigd gigantische CO2-uitstoot te veroorzaken, en het frituren is er dan nog niet eens bij inbegrepen.
Aardappelpoeder presteert beduidend beter. Waarom geraspte aardappelen, die met een moeizaam proces moeten worden gedroogd – anders ontstaat behangersplak - beter presteren dan gesneden en ingevroren friet, word duidelijk wanneer men weet dat bij het opmaken van de eco-balans geen echte friet gebruikt werd; dat was uit vlokken samengestelde friet, die dan ingevroren werd. Balansfraude dus!
De consumentencentrale adviseert dat een pan groenten gezonder voor het klimaat zou zijn dan een schnitzel met aardappelen. Helder alleen: het watergehalte van groenten ligt bij 90%, een schnitzel levert daarvoor in de plaats voedingsstoffen zoals eiwitten. Het verzadigt. De consumentencentrale doet alsof ze niet weten, dat scholieren door calorieën verzadigd worden en niet door water, in welke vorm dan ook. Even gênant is de oproep in plaats van vlees tofu-spiezen en linzenhamburgers te serveren, met daarbij volkoren, broccoli en kabeljauw.
Op scholen heeft de ongeschoolde kwats van de consumentencentrale niets, maar dan ook helemaal niets verloren. Mevrouw Klöckner is goed geadviseerd, wanneer ze de gestelde eisen uit de dieet- en consumentenbeschermings kringen, om nu eindelijk eens de schoolkinderen aan hen uit te leveren, van de hand wijst.
Literatuur
Reime und Verse: Lirum, larum, Löffelstiel - Zzzebra, das ...
Reilly J: Victory for Jamie Oliver in the U.S. as McDonald’s is forced to stop using „pink slime“ in its burger recipe. Daily Mail Online 27. Jan. 2012
Anon: Beef Products Inc (BPI) files $1.2 B defamation lawsuit against ABC News. IFT Newsletter 19. Sept. 2012
Coghlan A: Jamie Oliver privately advised fast food giant he publicly blasted. London.eater.com 4. Febr. 2019
Anon: Fast alle Kindergerichte sind ungesund. Spiegel Online 3. Februar 2019
Krüger L: So mies ist das Essen a n unseren Schulen. Bild.de 7. November 2018
Moran J: A very British sensibility. Guardian 28. März 2008
Drahl C: pink slime. C&EN 23. April 2012
Stern C: Michelle Obams Schulessen „schmeckt nach K***“ Welt.de 29. August 2013
Orr R: National school lunch nutrition standards were a mistake. NiskanenCenter.org 10. März 2017
Klein B: Michelle Obama's healthy school lunch program in jeopardy? CNN 15. März 2017
Scholtyssek K: Klimagesunde Schulverpflegung: Ein Handlungsleitfaden für Verpflegungsanbieter und Schulen. Verbraucherzentrale NRW (Hrsg), Düsseldorf 2018