Brotzeit door Udo Pollmer

Kerstmis nadert en daarmee de tijd voor geschenken. Fantasieloze tijdgenoten zullen de geschenktafels waarschijnlijk weer volladen met "gezondheidsproducten". Er zijn poeders, pillen en pasta's die eindelijk de schoonheid van binnenuit zullen geven, vitaliteit beloven aan de lustelozen en het immuunsysteem van hypochondrieërs gaan versterken. Wat dacht ervan, om in plaats daarvan, wat aangename muziek van Mozart te beluisteren? Het is onschadelijk voor de gezondheid, bevat geen calorieën en zorgt voor pure ontspanning. Het genieten van muziek verlaagt het stresshormoon cortisol, dat op zijn beurt het immuunsysteem weer een boost geeft.

De componist stierf op een decemberdag, piepjong op 35 jarige leeftijd. De vroege dood gaf aanleiding tot speculaties dat Mozart vermoord zou zijn, en dat hij een paar weken daarvoor zijn vrouw verzekerd had: "Zeker, ze hebben me vergif gegeven". Motieven en verdachten waren...

...overvloedig aanwezig. De eerste die werd beschuldigd was hofdirigent Antonio Salieri. Vervolgens zijn arts, die hem, om een heimelijke syfilis te genezen, een overdosis kwik had gegeven. Dan de Vrijmetselaars, enzovoorts.
Veel artsen voelden zich geroepen om het beroemde lijk postuum te diagnostiseren. Tot aan 2010 werden 27 geestesziektes en 140 doodsoorzaken gesteld bij het genie .

Bewijsgaring

Op de dag van zijn dood had de Maestro nog met vrienden gezongen en tot kort voor zijn dood nog gecomponeerd. Uit de weken ervoor dateren nog luchthartige brieven, voltooide hij de Vrijmetselaarscantate en begon hij aan zijn Requiem. Zijn handschrift is een paar uur voor zijn dood nog duidelijk en netjes, zoals de Leipzigse toxicoloog Reinhard Ludewig vaststelde. In het geval van een vergiftiging, bijvoorbeeld met kwik, zou het beverig zijn geweest. Stervende mensen hebben ook niet de gewoonte om te zingen.

Zo plotseling als de dood intrad, moet er een paar uur eerder iets beslissend zijn gebeurd. Wanneer iemand meent dat hij ziek of zelfs vergiftigd was, hoe zou hij dan destijds behandeld zijn? Nou, met aderlatingen en clisma‘s. Het aderlaten was bedoeld om de giftige sappen er uit te zuiveren: clisma‘s om het spijsverteringskanaal te ledigen. Emetica zoals braakwijnsteen, een antimoonverbinding, brengt op betrouwbare wijze de maaginhoud naar buiten, en met drastica zoals rabarberwortel, zijn de darmen bereid om alles te geven.

Nu is bekend dat Mozart van jongs af aan, bij elk denkbare gelegenheid, talloze geneesmiddelen uit de familieapotheek heeft ingenomen. Ludewig wijst erop dat Mozart zelfs tot kort voor zijn dood onophoudelijk „medicineerde". Een populair middel was braakwijnsteen, om "de ziekte uit te drijven"voordat de medicus kwam. Pas wanneer dat niets hielp, werd de dokter gebeld.

Mozart kreeg slechts een paar uur voor zijn dood een aderlating. Dat alleen kan zijn snelle dood niet verklaren. Maar als hij zijn antimoonhoudende braakwijnsteen van tevoren had ingenomen, was een nierfalen onvermijdelijk. Want het bloed ontbeerde nu het ontgiftingsvermogen van de erytrocyten en plasmaproteinen. Aangezien er in Mozart‘s tanden hoge gehaltes antimoon gevonden werden, hetgeen duidt op regelmatige consumptie, is de meest voor de hand liggende diagnose: dood door voedingssupplementen en detox.

Met dergelijke uitspraken maak je vandaag de dag geen vrienden, in een tijd, waarin mensen zelfs detoxparty‘s houden om zichzelf collectief te ontgiften. Moderne, gezondheidsbevlogen vrouwen bedrijven hun detoxkuren met dezelfde toewijding als de familie Mozar. Het aderlaten is vervangen door bloedzuiverende thee – de dialyse uit het theezakje. Dat reinigt nog minder dan het doorslikken van een borstel. En nog iets is er nauwelijks veranderd sinds Mozart. Tot op de dag van vandaag worden supplementen en diëten sterk onderschat als oorzaken van ziekte en overlijden.

Door alle goede geesten verlaten

De dienstdoende reingings-duiveltjes van de gezondheidshel adviseren nog altijd voor het regelmatig schoonmaken van de darm. Het Master Cleanse detox-dieet is aan de orde van de dag. Volgens het Duitse Voedingscentrum is een hoop afval wegnemen het eerste wat je moet doen, en dan een heleboel cayennepeper met citroensap in suikerwater drinken. De klassieker, de buikpijn veroorzakende rauwkost, mag natuurlijk ook niet ontbreken. Stinkende winderigheid is geen bewijs van een ontgiftiging. Integendeel. Ontzie uw buik, neem gerust een koekje. Beter een keer braakwijnsteen met Mozart dan een "detoxkuur" met voedingsstroela‘s.

Bij de advent horen waarschuwingen over seizoensgerelateerd koekjes net zoals ijzel in de winter. Hier verricht het Duitse apothekerblad baanbrekend werk. Ze hebben het gemunt op de kleine kinderen die nog geboren moeten worden. „Zwangere vrouwen“, zo las ik in een bericht, “dienen zich verder te onthouden hun lusten met eindeloos grote schalen koekjes te bevredigen“ anders zouden ze te dik worden! Opdat er niets misgaat, wordt de caloriebehoefte van de "ongeboren" exact aangegeven: in grammen magere kwark. Wanneer ze daarmee in strijd handelen bezorgen ze „risco pakketten - hypertensie, diabetes en overgewicht - direct in de wieg". Daarbij zou nog veel calorieënkanker komen. Wat afgrijselijk.

In wat voor gelukkige tijden heeft Mozart toch geleefd! Mensen aten en dronken er onbekommerd, zwangere vrouwen waren vol goede hoop, de ogen van kinderen twinkelden in het kaarslicht. Wie kon, die maakte muziek en zong. Vandaag de dag klinken in de genade brengende tijd, alleen horror-koren die geen genade kennen: "Wees bevreesd, zie hoe wij u het grote onheil verkondigen". In de stal van Bethlehem, geeft ondertussen een of andere veganistische-ezel of koppige voeding-os de baby vetarme sojamelk. Wanneer Maria al in het voorjaar de gezondheid-gevaren van de adventtijd had kunnen vermoeden, had ze de gezegende jongen misschien uit wanhoop geaborteerd.

Jubel alom

Aan de herders verschijnen alleen nog de in zwart gehulde engelen van de Wereldklimaat Panel. Ze verkondigen dat het vee de planeet opwarmt en dat vlees des duivels is. De vrome mannen gooien snel hun vette gebraden schaap in het doornige struikgewas en besluiten na een even gegooglt te hebben tot een Hallelujah-dieet, ook wel het Jezus-dieet genoemd. Een detoxkuur, die christelijk-vegan ontgift, en dat alles geheiligt met gedestilleerd water met voedingssupplementen. Uit de hel klinkt zelfs gejubel.

Hallelujah dieet?! Ik hoor Aloisius, de Münchenaar in de hemel al juichen. Die voelde zich al om mindere reden genoodzaakt, te weigeren het hosanna-lied te zingen: omdat er in de hemel alleen maar manna te drinken was, in plaats van een verse pint bier. Zijn toespraak over de ondraaglijke omstandigheden in de beste hemel die er ooit was: "Hahleluja - luhja - luhja herhaal - hahleluja - luhja". Einde citaat.

Literatuur

Karhausen LR: Mozart’s 140 causes of death and 27 mental disorders. BMJ 2010; 341: c6789

Kanat A et al: A different aspect of the unexpected death of Mozart at the age of 35 years. CNS Spectrums 2019; 24: 628–631

Ludewig R: Zum Meinungsstreit über die Ursachen des Todes von Wolfgang Amadeus Mozart. Ärzteblatt Sachsen 2006; H.2: 85-86

Emsley J: Elements of Murder: A History of Poison. Oxford University Press. 2005 

Ludewig R, Rudolph I: Zu den Diskussionen über die letzten Autographen von W. A. Mozart. Zeitschrift für Menschenkunde 1992; 56: 229–243

Wu Z et al: The processes and mechanism of antimony sequestered by red blood cells and its metabolic conjugation with hemoglobin in rats. Toxicology 2018; 408: 46-53

Anon: Death of Wolfgang Amadeus Mozart. Wikipedia, abgerufen am 9. Dez. 2020

Emsley J: Nature’s Building Blocks. Oxford University Presse 2001

Roos, H de: Mozarts Tod: Dr. Closset und ein politisches Komplott. Deutsche Medizinische Wochenschrift 2017; 142: 1907-1911

Hofmann F: Warum starb Mozart so früh? Nierenkrankheit, Lues, Mord? ÄrzteZeitung vom 27. Januar 2006

Eisen C, Keefe SP (Eds): The Cambridge Mozart Encyclopedia. Cambridge University Press, 2006

Brauneis W: Dies irae, dies illa. Jahrbuch des Vereins der Geschichte der Stadt Wien, 1991/92; 47/48: 33-50

Anagnostou S: Vom antiken Purgans zum modernen Laxans. “Qui bene purgat, bene curat!” Pharmazie in unserer Zeit 2008; 37: 121-129

Ludewig R: Zum Meinungsstreit über die Ursachen des Todes von W. A. Mozart. Zeitschrift für die gesamte Innere Medizin 1991; 46: 491–500

Ludewig R: Die Haus- und Reiseapotheke der Familie Mozart. Zeitschrift für Phytotherapie 1991; 12: 183–191

Künzler U: Die Arzneimittel der Familie Mozart. Geschichte der Pharmazie. DAZ Beilage 50, 1998; H.1: 12-19

Stadlbauer C et al: History of individuals of the 18th/19th centuries stored in bones, teeth, and hair analyzed by LA–ICP–MS—a step in attempts to confirm the authenticity of Mozart’s skull.

Analytical & Bioanalytical Chemistry 2007; 388: 593–602

Pollmer U, Warmuth S: Pulver, Pillen, Powerstoffe. Eichborn, Frankfurt/M 2008

Backes G: Entgiftungsdiäten, Schlank im Schlaf-Diät, HCG-Diät – ein Überblick. DGE-Info 2018; H.3: 39-45

Müller C: Guten Morgen liebe Leserinnen und Leser. DAZ.online Wissen vor 8 vom 4. Dezember 2020 

Thoma L: Ein Münchner im Himmel. (1911) Bassermann, München 2005